Comeza un ano novo. Ademais de reorientar a miña propia existencia, propóñome axudar a outros a repensar a vida e a recoñecer que é bo habituarnos a saber mirar cara atrás con sabedoría para vivir no presente ilusionadamente e mirar ao futuro con confianza.
A famosa frase de Cicerón “nunquam minus solus quam cum solus sum”, (“nunca estou menos só que cando estou só”) adquiriu carta de natureza na literatura espiritual cristiá desde San Ambrosio pois el mesmo transcribiuna dándolle un sentido profundamente cristián. Ao final do século IV, dentro das institucións que máis progresaron, pénsase naquelas que se propuxeron como ideal común o illamento e o silencio, o servizo exclusivo a Deus ou a vida en comunidade co seu lema ora et labora segundo a regra benedictina. Os cenobitas, os eremitas, San Antonio, San Pacomio ou San Basilio, San Agostiño e San Bieito ou San Bernardo, entre outros, son pais espirituais destas iniciativas na diversidade de carismas. Xa no século XII, G. de Saint-Thierry utiliza con frecuencia a expresión spiritualia exercitia (exercicios espirituais) contrapóndoa á exercitia corporalia (exercicios corporais).
Na actualidade dá que pensar o feito da proliferación de ximnasios urbanos que se reproducen como cogomelos nas cidades e que son, sen dúbida, tendencias que expresan unha maior conciencia respecto de hábitos e estilos de vida saudables. A pena é que isto ocorre fronte ao abandono das exercitacións espirituais. A realidade é que non debería haber contraposición entre unhas experiencias e outras xa que se complementan. A Igrexa sempre foi mestra da educación e da excelencia no deporte, así como de proposta dunha ética do coidado persoal e dos demais. En Lugo, xa polo mes de xaneiro, a Diocese ofrece ao seu clero a posibilidade de realizar Exercicios Espirituais nos centros propios do territorio ou nalgunhas das centenares de Casas de Espiritualidade esparexidas pola península. Os bispos tamén teñen este bo costume e gran parte deles pasan unha semana de Exercicios na serra de Madrid. A maioría das Dioceses organizan varias quendas semanais para ofrecer experiencias de silencio, de encontro cun mesmo e de convivencia espiritual aos seus sacerdotes. Os movementos apostólicos e os grupos organizados de apostolado segrar, así como as persoas de vida consagrada e contemplativa, en mosteiros ou casas de espiritualidade, tamén se suman a esta gratificante e consoladora experiencia inventada polo mesmo Xesucristo no deserto.
Das experiencias de retiro (do latín recessus, retirarse, apartarse) silencio e soidade de Xesús de Nazaret, déixannos constancia con clarividencia os Evanxeos. El retirábase con frecuencia, mesmo noites enteiras, a orar en soidade. E facíao especialmente en momentos decisivos: no deserto fronte ás diabólicas tentacións, preto do lago de Galilea cando as multitudes seguíano tolamente ou antes de tomar grandes decisións antes da elección dos Apóstolos. Esta gran tradición de espiritualidade impulsouna dun xeito moi singular San Ignacio de Loyola cos seus exercicios espirituais, froito da súa experiencia persoal e da súa peregrinación na procura da vontade de Deus. Desde fai cinco séculos foron un modo de axudar ao encontro con Deus na propia vida, no camiño único e irrepetible de cada persoa. Por iso son unha experiencia que marca un antes e un despois en quen os fai.
José Mario Vázquez Carballo
Vicario Xeral da Diocese
