Mes: Outubro 2022

Bágoas e felicidade

Escena da Resurrección no retablo de Cornielles de Holanda na (Catedral)

Gozo e sufrimento conxúganse simultaneamente, pero conmútanse sucesivamente, e a Igrexa celébraos liturxicamente no primeiro día do mes de novembro na festa de Todos os Santos e na conmemoración dos Fieis Defuntos. O sufrimento precede ao gozo, e o gozo prolóngase tras o padecemento da dor, pero o colorido dun e outro ocupan espazos e tempos diferentes. O mundo é camiño de Ceo, pero non é Ceo. A terra é vereda, pero conduce á morte. A vereda mira á morte, e esta é o final do camiño. Unha e outra condiciónanse mutuamente. O camiño régase de suor, e a meta está perfumada de esperanza. O mundo é lama, e o Ceo é gloria.

Entre o ceo e a terra existe un tempo espacial ao que chamamos vida, cuxas etapas son: morte, resurrección e glorificación. A película da morte é esta: a lingua que deixa de falar; a cegueira dos ollos, que deixan de ver; a xordeira dos oídos, que non perciben o que se nos di, e as bágoas dos seres queridos que choran a nosa agonía; e o consolo dos amigos que nos presentan a morte como un acontecemento normal no proceso da vida, e fálannos doutra vida mellor, na cal cremos os cristiáns. Pola fe sabemos que a morte non é un “adeus”, senón un “até logo”. Para os crentes, a vida non remata coa morte: así o expresaba aquela nai cristiá, que na súa agonía, despediuse dos seus fillos, dicíndolles: “cando faleza, non me despidades dicíndome “adeus”, senón “até logo”, xa que pronto nos volveremos a ver, posto que a nosa vida prolóngase máis aló da morte, onde nos espera a resurrección. A tumba do noso corpo é a fosa funeraria, pero a mansión do noso espírito é o Ceo, prometido polo Señor, ao cal estamos destinados tras a resurrección. Pero da resurrección non temos ideas claras os vivos. Estamos equivocados cando pensamos que resucitar é retomar de novo a vida que tivemos aquí na terra. Non. O proceso é este: ao falecer unha persoa, o espírito abandona o seu corpo, que queda sen vida, e é soterrado no sepulcro ou incinerado no crematorio do tanatorio, e alí permanecerá até o final dos tempos, mentres que a súa alma pasa á eternidade, para recibir o premio ou castigo merecido polo seu comportamento.

Terminado o tempo da creación, o Señor resucitará os cadáveres dos defuntos, e revestiraos dunha corporeidade espiritualizada, para que tamén eles compartan a sorte do seu espírito. Como poderá ser isto, se espiritualizar a materia é contradición in terminis?.

Aquí entramos no misterio. Que viviremos eternamente é unha verdade de fe. O proceso é misterioso e non podemos explicalo, pero podemos crelo, porque a palabra de Deus é infalible. Pois daquela: “Señor eu creo, pero aumenta a miña fe “.

Indalecio Gómez

Cóengo da Catedral

Os camiños da vida

Así como todo camiño consta de etapas, tamén a nosa historia persoal desenvólvese a través de distintos períodos con diversos matices, que conxuntamente configuran a nosa personalidade concreta: a infancia, a adolescencia, a mocidade, a adultez… e para algúns, a ancianidade, máis ou menos duradeira e progresivamente decrépita.

O pasado do camiño convídanos a lembrar as peripecias do que queda atrás, e recoméndanos pararnos un instante para recuperar forzas, a fin de obter enerxías para poder seguir camiñando coa vista posta nun futuro cada vez máis próximo. Igualmente a historia da salvación consta de dous grandes períodos: o Antigo e o Novo Testamento; a etapa dos mandamentos e a etapa do Evanxeo; a etapa da lei e a etapa da misericordia; a etapa da temporalidade e o futuro da eternidade. E nesta reflexión vénnos á memoria a vida e a morte; a resurrección e a eternidade. Estes dous conceptos atópanse no camiño, pero as súas realidades son totalmente dispares.

Nacemos para a vida, pero no camiño espéranos a morte. Esta dualidade de vida e morte débese á nosa constitución de espírito e materia. Pola nosa condición corpórea, somos naturalmente mortais; pero pola nosa espiritualidade, nacemos para vivir sempre. No camiño espéranos a morte, e máis aló da tumba, está a resurrección esperándonos. Esta característica explica a nosa limitación terrea, á vez que a nosa inmortalidade exclusiva e perpetua.

Aquí intervén a divina providencia, que nos creou con futuro de eternidade, e a liberdade de cada un de nós que nos permite programar un futuro glorioso. E actúa tamén a vontade salvífica de Deus, que nos quere semellantes ao seu Fillo, aquí na terra, para facernos logo compañeiros de Xesús glorificado no Ceo.

Dúas vontades interveñen na constitución plena da persoa humana: a vontade de Deus, que nos creou para facernos felices, e nosa propia vontade que posibilita, positiva ou negativamente, o noso futuro eterno, para que guiados pola súa providencia, conduza os nosos pasos pola senda do ben e coa súa misericordia fáganos partícipes da gloria celestial, coa xenerosidade dun corazón que perdoa e esquece as incorrespondencias que tivemos con El neste mundo de barro e de escasa fraternidade.

Pero entre o aquí de hoxe e o alá de mañá, existe un labor dinámico, cuxa misión é facer desta terra un mundo mellor, unha vida máis bela, e unha Igrexa máis apostólica, para que na nosa sociedade haxa cabida para Cristo, e a súa evanxelización chegue a todos os confíns do orbe. Os nosos misioneiros fan que lembremos ese labor, pois eles, coa súa xenerosidade apostólica fan que a doutrina de Xesucristo sexa coñecida en toda a terra, e que a súa divina Eucaristía alimente a fe de incontables crentes de todas as razas e nacións.

Indalecio Gómez

Cóengo da Catedral

[Artículo en castellano]

Percorrido pola arquitectura funeraria da Catedral

O luns 31 de outubro ás 17h. na Catedral e no Museo Diocesano Catedralicio de Lugo realizarase durante 45 minutos a actividade denominada “O patrimonio funerario na Catedral de Lugo máis aló do sepulcro de Santa Froila”. O obxectivo é valorar o impresionante conxunto de obras de tipo funerario que se distribúen polo templo, máis aló da peza ben coñecida, sita na Capela de San Froilán, o medieval sepulcro de Santa Froila.

No Museo explicaranse a tumba romana e as lápidas funerarias medievais da vila de Rábade.

A tumba do Cabaleiro Vasco Pérez de Viveiro, no transepto, as tumbas dos García de Gayoso na Capela do Pilar ou a de Pedro da Cal e Catalina da Pena na do Ecce Homo configuran un magnífico exemplo de arquitectura funeraria dos séculos XV a XVII. A gótica xirola da Basílica tamén será centro de atención polas tumbas sitas na Capela de San Xoán ou na Capela de Santiago, poñendo énfase na Capela da Nosa Señora dos Ollos Grandes, a cal non ten ningunha sepultura no seu interior como parte do voto que os cóengos debían realizar ao entrar no Cabildo.

A Capela Maior da Catedral tamén foi secularmente lugar de enterramento destacado, sendo o lugar de eterno descanso de prelados do século XVIII como Francisco Yzquierdo Tavira, Manuel Santa María Salazar ou Lucas Bustos de la Torre. Tamén o Bo Xesús é lugar de enterramentos de bispos, sendo un caso destacado o do prelado do século XIX Santiago Rodríguez Gil.

A actividade remata na zona visitable do claustro, onde se lembrará aos ilustres cóengos que descansan no cemiterio capitular, construído no corredor sur do claustro en 1803. Sacerdotes como Francisco Vázquez Saco ou Ángel Garrote comparten espazo con outros como Alfredo Lorenzo López, insigne fundador do Museo Diocesano de Lugo.

Na actividade lembrarase a función inicial da Catedral como lugar de enterramento ao longo das súas naves, transepto ou xirola, estipulando os prezos de cada zona e localizando as tumbas de personaxes importantes para a historia de Lugo como Juan Pallares Gayoso (autor do Argos Divina) ou Tomás Ramírez de Arellano (patrocinador da fachada do Bo Xesús).

A actividade terá un custo de 2 euros, contando coa participación de persoal da Catedral e o Museo Diocesano Catedralicio de Lugo. As inscricións poden facer por teléfono no 683 166 703 ou por email na dirección: catedraldelugo@artisplendore.com.

Organizan: Artisplendore, Catedral de Lugo, Delegación de Patrimonio Histórico-Artístico e Museo Diocesano Catedralicio de Lugo.

A familia cristiá ante os desafíos da modernidade

O Día da Familia celebrado o domingo 23 de outubro en Teixeiro comezou cunha conferencia pronunciada polo Vicario Xeral da Diocese, Mario Vázquez Carballo. Algunhas das súas palabras foron as seguintes.

A realidade do matrimonio e da familia en España é significativa e importante porque ten moito que ver co pan noso de cada día, co futuro da Igrexa e da sociedade e coa felicidade e a santidade de todos. A infancia, a mocidade, a parella, o matrimonio, a ancianidade están fondamente afectadas pola situación da familia. Ao redor da familia xóganse realidades tan importantes como a vida, a educación, a estabilidade do fogar, a maternidade, a convivencia, o respecto mutuo, a natureza das cousas, a propia filosofía (por riba de toda filosofía e ideoloxía está o amor cristián que é o fundamento de todo pensar e sentir), a concepción antropolóxica do ser humano, a indisolubilidade, a fidelidade, a beleza do amor matrimonial e a procreación, o sentido da vida e da morte.

Estas palabras sitúannos xa nunha reflexión realizada desde unha actitude propositiva pero partindo da análise da realidade que nos ofrecen os bispos españois, concretamente, a Subcomisión Episcopal para a familia e a defensa da Vida. A recente nota da Comisión Episcopal ante a nova lei da saúde sexual e reprodutiva e da interrupción voluntaria do embarazo e ante a Lei para a igualdade real e afectiva das persoas “trans” e para a garantía dos dereitos das persoas LGTBI, pon de manifesto serias preocupacións porque:

  • Lexíslase en contra da vida humana e en contra da igualdade e dignidade do ser humano así como en contra da natureza e da saúde sexual e reprodutiva.
  • Estes proxectos lexislativos confúndeno todo. Non se pode promulgar o aborto como un dereito (a morte e a inxustiza non é un dereito). É reprobable permitir o aborto dos discapacitados até os cinco meses e medio e é reprobable a posibilidade de que as mozas menores poidan abortar sen o consentimento dos seus pais (non poden tomarse un ibuprofeno de 600, nin votar). É reprobable obrigar aos médicos que non acepten estas prácticas que teñan que inscribirse nun rexistro de obxetores de conciencia.

 Hai preocupación pola posible aprobación da lei “trans” que contén no seu articulado elementos de imposición da teoría “queer” que cuestiona radicalmente a identidade sexual das persoas, en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, establecendo e impondo arbitrariamente unha única concepción antropolóxica.

 O Papa Francisco e Benedito XVI falaron en numerosas ocasións e nun ton moi crítico da denominada “ideoloxía de xénero” chegándoa a considerar un dos maiores atentados dos nosos días contra a dignidade da persoa humana e unha das maiores ameazas existentes contra a familia. A nova lei da transexualidad fundaméntase nesta ideoloxía. Por iso, os bispos falan de:

  • Un horizonte de colonización ideolóxica. Hai que lembrar que non somos animais irracionais, ou ordenadores con patas, senón seres de corpo e alma con intelixencia sintiente.
  • Un estado democrático non pode impor unha peculiar e reducida visión antropolóxica en todos os ámbitos: educativo, médico, xurídico, laboral, medios de comunicación, cultura, deporte, lecer, etc.

 Están a darse casos nos que adolescentes “sen disforia de xénero” piden cambiar de sexo por cuestións afectivas propias da adolescencia. Ademais o cambio de sexo é irreversible. Estamos ante un exemplo claro de irracional dogmatismo ideolóxico. Ás persoas con trastorno de identidade de xénero négaselles a posibilidade dun tratamento psicosexual e mesmo a necesidade dun diagnóstico sobre a cuestión do xénero confundindo o diagnóstico médico cun intento de anulación da personalidade.

A comunidade cristiá debe coidar os sentimentos de acollida a estas persoas con disforia de xénero, que teñen o dereito a ser respectados e mesmo tratados cos medios lícitos postos a disposición pola medicina para conseguir niveis satisfactorios de saúde física, psíquica e relacional.

Ninguén debería pensar que debilitar á familia como sociedade natural fundada no matrimonio é algo que favorece á sociedade. Ocorre o contrario: prexudica a madurez das persoas, o cultivo dos valores comunitarios e o desenvolvemento ético das cidades e pobos. Os desafíos da modernidade están aí. Estamos nun intre decisivo para a Igrexa e a humanidade, un intre de profundas transformacións e un verdadeiro cambio de época con novos desafíos aos que todos temos que dar resposta coa axuda e a graza de Deus.

Fronte a estas situacións que promoven un individualismo exarcebado, unha desestabilización da familia tradicional, e unha revolución sexual nada prometedora para o futuro, os cristiáns temos que contrarrestar estes e outros moitos desafíos.

Ante esta realidade:

1. Sabemos que ningunha política é neutra e que cada goberno ten un modelo antropolóxico do ser humano e un concepto de persoa.

O matrimonio vai máis aló de calquera moda pasaxeira por iso subsiste e persiste. O seu ser e esencia está arraigada na natureza mesma da persoa humana e do seu carácter social. Formar unha familia significa “ser parte do soño de Deus, uníndose a El na construción dun mundo onde ninguén ve só”.

2. De aí a necesidade de promover a dignidade da persoa. O ser humano é imaxe de Deus. Creado a imaxe e semellanza de Deus. Por iso temos que xerar unha cultura da beleza do matrimonio e a familia dando testemuño ao vivila dun xeito coherente e gozoso.

3. Coidar a transmisión da fe na familia, vivíndoa en comunidade e non de maneira illada. As parroquias, os movementos, os grupos de matrimonios, as organizacións e asociacións, son de gran axuda.

3. Non delegar noutros a educación cristiá dos nosos fillos. A aposta pola educación na nosa Diocese está a ser exemplar. Os colexios son colaboradores. Os pais primeiros educadores. Colaborar en ANPAS, consellos escolares, etc.

4. Formándonos para ser críticos ante os desafíos que nos chegan.

5. Colaborando con animadores de pastoral, pastoral familiar, Centro Diocesano de Orientación Familiar, etc

A fe, o primeiro valor do crente

Segundo a Biblia, a fe é a fonte de toda a vida relixiosa, e ten como base dous polos: a confianza nunha persoa fiel de cuxa veracidade non lle cabe a menor dúbida ao crente.

A virtude teologal da fe segue un proceso evolutivo tanto a nivel histórico como a nivel persoal. A primeira vez que a Biblia fai referencia a esta virtude, é Deus chamando a Abraham, cuxos pais servían a outros deuses en Caldea, e promételle unha descendencia numerosa, se o adora só a El, o único Deus verdadeiro, e convérteo no precursor dos crentes.

A fe é escura porque é mistérica, pero é fiable porque é infalible, e así como o escribán ratifica a súa rúbrica co selo do seu departamento, o Señor garante a veracidade da súa revelación con acontecementos que demostran a infalibilidade da palabra revelada. O primeiro acontecemento da infalibilidade da fe, foi a liberación de Exipto, cuxa historicidade Israel transmite aos seus fillos en fórmulas relixiosas, con ocasión das festas do seu ano litúrxico.

O Deus de Abraham promete a Moisés estar con el para levar a Israel á terra de promisión, Moisés cre cos ollos pechados a promesa do Señor, a pesar das múltiples peripecias da historia de salvación, e Iavé que quere a salvación do seu pobo, propón un pacto de alianza a Israel, formulado nestes termos: “Eu serei o voso Deus, e vós seredes o meu pobo”. Nestes termos queda rubricada a definitiva alianza entre Deus e Israel, en virtude da cal Iavé comprométese a ter unha providencia protectora cos homes, a condición de que os homes se comprometan a non adorar a outras divindades, máis que a Iavé, o único Deus verdadeiro.

Pero corren os tempos, e os homes non sempre cumpren o xurado no pacto da alianza asinada, polo cal as vicisitudes adversas da historia tamén afectan ao pobo de Israel. Con todo, a promesa de Iavé mantense firme, e a súa providencia acode sempre a remediar as adversidades do pobo, e cúmprese aquilo de Xesús: “Se non credes as miñas palabras, crede as miñas obras”, elas son proba contundente da súa veracidade.

A divina providencia converte a nosa fe nunha virtude en constante crecemento, sempre que no corazón do home mantéñase unha actitude de humilde fidelidade a Deus, no cal cremos. A esta fidelidade do pobo contribúen os sucesivos acontecementos históricos, nos que Deus deixou de implicarse a favor do seu pobo. Este comportamento de Iavé lembraba aos israelitas a fidelidade do Señor ás súas promesas aliancistas, e contribuía a que a palabra revelada calase cada vez máis fondo no corazón dos homes. Este comportamento providencial acrecentaba a fe de Israel, porque a palabra de Deus apoiábase na actuación providente do Señor en favor do seu pobo, á cal chamamos historia de salvación, pola cal discorre a vida do crente cara ao encontro definitivo co Señor.

Cando o bebé está no seu berce recentemente estreado, os seus pais xa están a amalo, pero el non cae na conta de que os seus proxenitores están queréndoo.

Pero no leito mortuorio, o seu pai mirarao por derradeira vez, e entón o fillo tomará conciencia do agarimo paterno de que foi obxecto, e chorará a perda dun ser que tanto o quixo. Isto debe lembrarnos que a vida cristiá debe ser correspondencia ao inmenso amor de Deus, que nos amou primeiro e sen medida.

Indalecio Gómez Varela

Cóengo da Catedral de Lugo

[Artículo en castellano]

A %d blogueros les gusta esto: