Os dereitos non teñen fronteiras

Coa Revolución Francesa, e quizais cun espírito filosófico, publicábase a Declaración dos Dereitos do Home e do Cidadán de 1789 cun claro mandato escrito no primeiro artigo: “os homes nacen e permanecen libres e iguais en dereitos”. Tratábase dunha defensa pola igualdade e a procura da felicidade para todos.

Non é necesaria unha análise profunda para decatarse de que, douscentos anos máis tarde, non logramos aínda achegarnos aos postulados de tan ambiciosa declaración.

Existen múltiples diferenzas segundo o tempo e o lugar no que naza unha persoa; a guerra, a corrupción, réximes absolutistas, sometemento, discriminación… pero se existe un trazo que marca a diferenza por riba do resto, este é, sen ningunha dúbida, a pobreza.

Ser pobre é o que imprime unha etiqueta ás persoas que teñen que emprender a terrible decisión de abandonar a súa casa e enfrontarse ao futuro máis incerto e desesperado. Ser pobre é o que diferencia a uns migrantes doutros.

A nosa lexislación, do mesmo xeito que as que regulan o fenómeno de estranxeiría na maioría dos países da nosa contorna, non é allea a esa diferencia de clases cando se trata de migrantes. A ninguén se lle ocorrería considerar inmigrante a un deportista de elite nacionalizado no noso país ou aos estranxeiros que obteñen visados pura e simplemente por investir diñeiro en España. É esa forza pública á que fai referencia a declaración no seu artigo 12:“a garantía dos Dereitos do Home e do Cidadán necesita dunha forza pública”, a que non foi capaz de aproximarse á idea de igualdade que se mantén indefinidamente na utopía. Pero aínda que non atopemos a resposta nas institucións, si existe unha forza moito maior e moito máis poderosa que se chama vontade.

A vontade e a solidariedade dos pobos son as únicas forzas capaces de superar as inxustizas e romper os muros e barreiras que, lonxe de protexernos, o que fan é illarnos cada vez máis.

Estou seguro de que se cada un de nós fose capaz de visibilizar o labor desinteresado de tantas e tantas persoas que loitan cada día por conseguir a tan desexada igualdade e xustiza social, seriamos capaces de romper esas barreiras que nos separan e responder a un dos maiores retos ao que nos enfrontamos como sociedade.

Entre os días 25 ao 30 de setembro terá lugar en Lugo unha semana dedicada aos migrantes e refuxiados na que se desenvolverá un intenso programa de actividades ao longo de toda a semana. Os obxectivos que persegue a Pastoral de Migracións da Diocese de Lugo coa organización da Semana das Persoas Migrantes e Refuxiadas son:

– Promover unha maior sensibilización ante a realidade das migracións e as moitas dificultades que deben afrontar os migrantes;

– mellorar a acollida aos inmigrantes na nosa sociedade respectando os seus dereitos;

– favorecer a integración dos inmigrantes nas diversas accións da vida social e cultural.

O lema que aglutina todas as actividades da semana é “aquí construímos un futuro con migrantes e refuxiados”.

Como manifesta o Papa Francisco na Fratelli Tutti, “ninguén pode quedar excluído, non importa onde nacese, e menos por mor dos privilexios que outros posúen porque naceron en lugares con maiores posibilidades”. Mentres un só quede excluído, fracasariamos como sociedade.

Gustavo E. Díaz

Consultor Pastoral Migracións

Xornadas de formación organizadas por Cáritas: “Migrantes con Dereitos”

O Programa de Voluntariado de Cáritas Diocesana de Lugo, organiza xornadas de formación de voluntariado que levan por título “Migrantes con Dereitos”.

Este ano serán unhas xornadas adaptadas ás medidas de prevención da Covid-19, con cabida limitada e por iso, repartidas por varios puntos da Diocese de Lugo, para que cheguen ao maior número de voluntarios posible. A formación do voluntariado é unha peza importante para o desenvolvemento do seu labor e o seu achegamento ás persoas que son atendidas nos diferentes programas e parroquias.

As xornadas servirán para que as persoas voluntarias coñezan o funcionamento dos programas desenvolvidos por Cáritas Diocesana coa poboación inmigrante. Para iso cóntase cos coordinadores do Programa Participa connosco e do Programa Contade connosco.

A primeira xornada é o 18 de novembro na sede que Cáritas Diocesana de Lugo ten na Avda. Américas e as posteriores serán nos seguintes días e lugares:

  • Melide: 25 de novembro

  • Silleda: 10 de decembro

  • Monforte: 16 de decembro

Xornada de Formación de Voluntariado de Cáritas

Caritas Diocesana de Lugo organiza unha Xornada de Formación de Voluntariado o 12 de decembro no Hotel Méndez Núñez. O tema é Como Acollemos ás persoas inmigrantes, e participan uns 100 voluntarios. Na xornada intervén o técnico de Cáritas Española Paco Aperador. O programa é o seguinte:
– 10 h Acollida e entrega de material
– 10:20 h Oración
– 10:30 h Presentación da Xornada
– 10:40 h Que pensamos en Cáritas acerca das migracións? por Paco Aperador. Técnico de Cáritas Española.
– 12:05 h Como abordamos os prexuízos e estereotipos cara ás persoas migrantes? por Paco Aperador.
– 16 h Como podemos mellorar a nosa atención e acollida? por Paco Aperador.
– 18 h Clausura da Xornada, pola Secretaria Xeral de Cáritas Lugo, Mónica Yáñez Devesa.

Da xenofobia á “xenofilia”

Nos últimos tempos na Opinión Pública parece que non hai lugar para os migrantes, sobre todo para cooperar con eles á solución dos seus problemas dende a solidariedade. Esta é a forza dos pobres, xa que pobre + pobre +… = forza solidaria.

A Santa Sé segue convocando aos Católicos, e a toda persoa de Boa Vontade, a ter un día para os migrantes co fin de que revisemos o trato que lles dispensamos e, despois, profundizar no compromiso solidario facilitando a súa incorporación á vida social do país con tódolos seus dereitos.

Non deixa de sorprender que, a pesar de ser xa a 104 Xornada Mundial das Migracións, teña esta tan pouco arraigo na vida das comunidades cristiás e na vida social. Por outra parte a ONU tamén leva convocadas xa 18 Xornadas Mundiais das Migracións, pero faino o día 18 de decembro. Na Igrexa celébrase en xaneiro o domingo posterior ó Bautismo de Xesús, despois do día da Adoración dos Reis Magos, tempo no que temos presente a fuxida de Xesús para converterse nun refuxiado en Exipto (Mt. 2, 13-15), feito que lembra o Papa Francisco na mensaxe deste ano.

Na actualidade vemos que en Europa emerxen movementos sociais xenófobos, que non son aceptables por tres razóns:

1) Son unha negación dos Dereitos Humanos, xa que o artigo 13.2 recoñece o dereito a emigrar e volver ao país.

2) Negan a ciencia, pois o ADN mitocondrial revélanos que somos unha soa humanidade descendentes dunha única “Nai” (Eva), por tanto, somos da mesma familia.

3) Tamén van contra a esencia do cristianismo, xa que cremos nun Deus Pai-Nai común (Noso), nun único Salvador, Xesucristo, e nun único Espírito Santo que nos vivifica.

Por iso é de razón e de xustiza rexeitar a xenofobia e promover a XENOFILIA (e pedir que se inclúa a palabra no dicionario da RAE como xa o está noutros dicionarios).

Na mensaxe deste ano o Papa úrxenos aos membros da Igrexa Católica a asumir unha grave responsabilidade ante os migrantes cando escribe: “A cada ser humano que se ve obrigado a deixar a súa patria na busca dun futuro mellor, o Señor confíallo ao amor maternal da Igrexa”. A pregunta para un autodiagnóstico que debe facer cada un dos Católicos é: Temos este amor maternal para cada migrante?. Pero tamén urxe a todos a ter unha ética na vida sociopolítica, é dicir, a ser humanistas en serio cando afirma, citando a Bieito XVI (Cáritas in Veritate 47), que: “O principio da centralidade da persoa humana (…) obríganos a antepoñer sempre a seguridade persoal á nacional”. Dito doutra maneira, as persoas son o primeiro, son sempre un fin e nunca un medio.

A actual mensaxe de Francisco está redactada en torno a catro verbos, que son: ACOLLER, PROTEXER, PROMOVER e INTEGRAR aos migrantes e refuxiados. Na mensaxe vai propoñendo moitas accións concretas como que poidan abrir contas bancarias, teñan dereito a ter sempre consigo os documentos de identidade, dereito de reunificación familiar (inclúe avós, irmáns e netos), a abrir corredores humanitarios, ter unha nacionalidade desde o nacemento, dereito a asistencia sanitaria, liberdade de profesar e practicar a propia fe, inserción sociolaboral…

O Papa lembra tamén o compromiso que os Estados asumiron no cumio das Nacións Unidas do 19 de setembro de 2016 para elaborar e aprobar antes do fin do ano 2018 dous pactos globais, un dedicado aos refuxiados e outro aos emigrantes.

Así que entendo que todo cidadán, se non quere ser un perigo para a convivencia social (nese caso a sociedade tería dereito a defenderse del), debe ser ético e xusto e, por tanto, ter claro que os migrantes son persoas e non forza de traballo, que a persoa migrante ten a mesma dignidade humana e os mesmos dereitos humanos cós demais, que tamén teñen dereito a emigrar e igualmente teñen dereito a permanecer no propio país, e nos dous casos poder conseguir un nivel de vida digno.

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas

A %d blogueros les gusta esto: