Coresma

“Alégrate Xerusalén”. Con estas palabras comeza a antífona de entrada da misa do IV Domingo de Coresma, tamén coñecido como “Domingo Laetare”, pola palabra latina.

Pasamos máis da metade do tempo de Coresma e a liturxia invítanos a alegrarnos pola proximidade da Pascua. Tamén no Advento temos o “Domingo Gaudete” cun significado semellante.

Digo moitas veces que a fe en Xesucristo non nos pode angustiar nin escravizar. Xesucristo tráenos a liberdade e xa que logo a alegría. As palabras do raposo ao Principiño resume moi ben o que quero dicir:

“Sería mellor que volveses á mesma hora. Se vés, por exemplo, ás catro da tarde, desde as tres comezarei a ser feliz. E canto máis avance a hora, máis feliz estarei. Ás catro xa estarei inquedo e preocupado; e así, cando chegues, descubrirei o prezo da felicidade!”

A celebración e actualización litúrxica do acontecemento máis transcendental de toda a historia da humanidade e do universo está cerca: a resurrección de Xesucristo, o Fillo de Deus feito home.

Di o Papa Benedicto coas palabras de San Paulo que “na esperanza fomos salvados” (Spe salvi 1).

Soemos vivir o tempo de Coresma como un momento demasiado escuro que nos impide prepararnos con optimismo para a gran festa dos cristiáns.

Cristo resucitado, do que di o apóstolo Pedro que ten palabras de vida eterna, é o único que pode alimentar a nosa esperanza dun xeito desbordante e definitivo.

Cantaremos na Pascua: “Alegría, alegría, irmáns, que se hoxe nos queremos, é que resucitou”. Esta alegría non a improvisaremos. Necesitamos, xa que logo, vivir este tempo de preparación cunha alegría contida, porque o que esperamos é certo: Cristo resucitou e falta pouco para celebralo.

Miguel Ángel Álvarez

Aos poucos, paso a paso xa estamos chegando á 3ª semana de Coresma. Moitas veces referímonos a este tempo penitencial e de preparación como un camiño que temos que percorrer. Como sempre, o tempo pasa voando e, case sen decatarnos, achegámonos tímidamente á Pascua.

Algúns, quizais moitos, vemos a Coresma como un tempo escuro e tristón, case como o mes de novembro. Estes sentimentos son lexítimos e débense á contemplación das nosas miserias e infidelidades, que a conversión coresmal pon máis de manifesto.

Con todo a luz que ilumina a vida dos cristiáns e do mundo non se apaga nunca, tampouco neste tempo. Unha luz que ilumina a nosa vida para que podamos saír con dignidade da escuridade na que nos some o pecado.

O Fillo de Deus resucitado é esa luz que aluma a escuridade do pecado e da morte. A meta da carreira coresmal é o sepulcro baleiro iluminado pola resurrección de Xesucristo.

Esta meta motívanos para facer este camiño cun ánimo renovado. Non camiñamos cara a ningún lugar. Camiñamos cara á casa do Pai misericordioso que espera aos seus fillos cos brazos abertos para darlles a mellor das herdanzas.

Neste camiño tamén temos momentos de avituallamento. O Papa, na mensaxe para a Coresma deste ano, invítanos a participar nunha xornada de oración e penitencia que el chama “24 horas para o Señor”. Este ano a invitación é máis forte, se cabe. En moitas parroquias e lugares da Diocesis organizarase algo neste sentido. Na parroquia de San Froilán haberá tamén unha vixilia de oración. Será o venres, 4 de marzo, desde as 9 da noite ata as 12.

Miguel Ángel Álvarez

Non están de moda os sacrificios, nin os recortes, nin apertarse o cinto, a non ser por motivos estéticos. Falar de restriccións, austeridade, esforzo non é popular. Pero a realidade é distinta. Independentemente das políticas económicas dun país e do sentir xeral da poboación, cada un dispón dos seus trucos para chegar a ter e ser algo na vida. E todos sabemos que para poder celebrar un día de festa antes hai que pasar pola dureza da preparación dese evento. Ademais, celébrase algo cando é orixinal, único, non habitual; e aínda se celebra máis cando se pasou un longo periodo de tempo de penuria ou escaseza, sexa do tipo que sexa.

O exemplo é moito máis concreto se imos ao mundo do deporte. Aquí o esforzo, a suor e o sacrificio son ineludibles e ben visibles. Os da “xeración EXB” seguro que lembrarán a serie de TV “Fama”. Cada episodio comezaba cunhas palabras de Lydia, a profesora de baile, que resumían a filosofía que alimentaba as tramas e que se fixeron moi populares no seu momento: “Buscades a fama, pero a fama custa e aquí é onde ides empezar a pagar. Con suor”.

Confeso que lembro moitas veces isto: a “fama” custa e hai que suar. No caso da vida cristiá pasa algo parecido. A “fama” da Pascua cústanos a “suor” da Coresma. A Coresma é tempo de preparación e, xa que logo, de sacrificio. Pídesenos un adestramento especial: máis oración, máis esmola, máis xaxún. A meta é a celebración da Pascua de Xesucristo, o paso da morte á vida, que nos procure a todos unha vida nova. A vitoria definitiva sobre a morte merece todos os sacrificios e tamén todas as celebracións das que sexamos capaces.

Comezabamos este tempo de adestramento coa imposición da cinza. É un símbolo que fala por si só e non necesita explicacións. Ademais, actualmente, todos estamos familiarizados coa incineración dos defuntos, polo que vemos claramente no que nos convertemos a non ser que “alguén” faga algo.

O único mediador para que a nosa vida non quede reducida a cinzas é Xesucristo. El carga sobre os seus ombreiros coa cruz dos nosos pecados e miserias e lévanos á pousada do Pai para reparar a nosa natureza caída e facer que rexurda das cinzas unha vida nova e eterna. Este novo modo de vivir, o do Reino de Deus, foi inaugurado aquí na terra e xa empezamos a gozar dos seus beneficios porque no Fillo herdamos todos. (Cf. Rm 8,17) En Cristo fomos salvados e con San Paulo podemos dicir: “agora a salvación está máis preto de nós que cando abrazamos a fe” (Rom 13, 11)

A “suor” da Coresma vai ter a súa recompensa. Asegúrovolo. Non vos desanimedes.

Miguel Ángel Álvarez

Hai tradicións que hoxe xa non se corresponden coa verdade e deben ser transformadas ou esquecidas. Pero hai outras que son verdadeiras e boas, tanto a nivel persoal como social e que, por iso, conservan sempre a súa actualidade. Coresma é un tempo forte e intenso de preparación para o gran acontecemento cristián: a Pascua. Este tempo comeza o Mércores de Cinza cun signo precioso, a imposición da cinza, cunha invitación á conversión e á práctica da oración, o xaxún e a esmola.

A tradición do xaxún no occidente dos nosos días, ata entre os cristiáns, non é abondo valorada e aprezada. Ata para algúns é motivo de certo sarcasmo. Con todo, a práctica do xaxún é probablemente tan antiga corno o ser humano. De feito, está íntimamente unida ao fenómeno relixioso e os historiadores das relixións descóbrena por motivos de ascese, de purificación, de loito, de súplica…, de tal modo que ocupa un espazo imprescindible nos ritos relixiosos. No Islam, por exemplo, é o medio por excelencia de experimentar a transcendencia divina. A Biblia, como Palabra inspirada na que se fundamenta a actitude da Igrexa, non soamente precisa o sentido do xaxún senón que regula a súa práctica. As ocasións e os motivos son variados pero en todos os casos trátase dunha actitude de fe e de humildade para acoller a acción de Deus e poñerse na súa presenza. Esta intención, profunda, descobre o sentido das corentenas bíblicas (Moisés, Elías, o pobo de Israel polo deserto) aínda que a de Xesucristo non ten por obxecto abrirse ao Espírito de Deus, xa que está cheo del (Lc 4, 1), senón inaugurar a súa misión mesiánica e salvífica cun acto de abandono e confianza no Pai. Por iso o verdadeiro xaxún transfórmase en caridade cos pobres, en preocupación polos necesitados, en obras concretas de misericordia. Así, a organización católica Mans Unidas, para loitar contra o fame no mundo, invítanos a xaxuar neste tempo, a compartir os nosos bens cos necesitados e a unir as nosas mans coas de Deus para construír xuntos un mundo menos egoísta e máis solidario. Tiña razón San Agustín cando afirmou que o xaxún non é unha cuestión de estómago, senón do corazón. Feliz Coresma.

Mario Vázquez Carballo

Vicario Xeral

[Ver a mensaxe coresmal do Papa]