migracións

Xesucristo encárnase na historia nun contexto de inxustiza, de cegueira e de conflito. Así, podía afirmar que o Deus cristián, encarnándose, dándose gratuitamente, redime e practica a xustiza, baléirase de si mesmo e convértese nun de tantos, especialmente nun migrante, pasando por condicións de pobreza, de sufrimento, de persecución e de vulnerabilidade desde unha opción sacrificial e de solidariedade divina.

A fermosa pasaxe bíblica de Mateo 25 preséntanos a Xesús con esta extraordinaria parábola: ”Cando te vimos forasteiro e te acollemos?… Asegúrovos que canto fixestes cun destes irmáns meus máis pequenos fixéstelo comigo” (Mt 25, 38-40). Deste xeito, o Fillo de Deus, Xesús de Nazaret, faise un refuxiado, convértese nun migrante e iso implica que no contacto cos migrantes e refuxiados coñécese mellor, máis de perto, a presenza viva e real do mesmo Deus. En cada un destes máis pequenos é o mesmo Cristo o que está presente. A hospitalidade de Xesús, como nos nosos días, apóiase en sólidos alicerces: acoller no fogar e invitar á mesa; crear espazos de encontro para axudar a sanar, compartir, reconciliar, discernir, celebrar e ser testemuñas de esperanza. As comidas e celebracións son un elemento central na experiencia de Xesús como migrante e peregrino. En moitas ocasións, senta á mesa con pecadores e marxinados por razóns económicas, de saúde, raciais, relixiosas e ata morais. Deste xeito reconfigura as barreiras da puridade aínda a costa do rexeitamento e do escándalo. Algúns teólogos chegan a afirmar que Xesús foi crucificado pola forma en que comía.

En calquera caso, a familia migrante é unha institución privilexiada para a hospitalidade. O papa Francisco así o afirma na recente exhortación apostólica Amoris Laetitia (46): “As migracións representan outro signo dos tempos que hai que afrontar e comprender con toda a carga de consecuencias sobre a vida familiar. A mobilidade humana, que corresponde ao movemento histórico natural dos pobos, pode revelarse unha auténtica riqueza, tanto para a familia que emigra como para o país que a acolle (AL 46).

Por todo iso necesitamos recompoñer as nosas ideas, senón ideoloxías perversas, e aprender a mirar de novo, contemplando a vida exemplar de Cristo, o Mestre, e enfocando, con misericordia e sentido común, a perspectiva especial coa que necesitan ser miradas moitas familias. Refírome en especial ás mulleres e nenos que viven experiencias migratorias dramáticas e devastadoras, sobre todo, cando teñen lugar fóra da legalidade e sostéñenas circuítos internacionais de trata de persoas.

J. Mario Vázquez Carballo

Vicario Xeral

Ante o tema dos inmigrantes é fácil atoparse con posturas emocionais e impulsivas,  pero o adecuado é procurar actitudes xustas e sensatas.

Este artigo non é para distinguir os conceptos de inmigrante e refuxiado, porque todos se ven obrigados a saír do país sexa por guerra, persecución relixiosa ou política e ideolóxica, racismo, fame, miseria, catástrofe ecolóxica… Tampouco se vai analizar o feito de que a Unión Europea precisa 52 millóns de inmigrantes antes de 2060, segundo informe da Comisión da UE sobre política común de emigración do 17/06/08, se quere manter o nivel de protección social, especialmente as pensións, e non baixar o crecemento económico. Nin hai espazo para valorar as consecuencias positivas que poidan seguirse da mestizaxe cultural e xenética.

O obxectivo do escrito non é para explicar os dereitos que a Declaración Universal de Dereitos Humanos da ONU concede ós inmigrantes e refuxiados, como tamén llelos conceden outros convenios internacionais.

Simplemente imos a botar unha ollada parcial o tema da economía formulando o seguinte problema:

A) O posto escolar en España no ensino obrigatorio público costaba 5231 € anuais en 2013, segundo datos do Ministerio publicados na prensa o 28/02/16. En España no censo hai uns 5 millóns de inmigrantes. O ensino obrigatorio español consta de 13 cursos (3 de infantil, 6 de primaria e 4 de secundaria obrigatoria). Un inmigrante vén de adulto para traballar xa e non se ten que costear a súa estancia escolar. Por tanto, cantos euros en total lles deberíamos os españois ós países de onde veñen os inmigrantes? Ademais é certo que o migrante empobrece ó país de onde sae e enriquece no que entra.

B) A estes custos teríamos que engadir outros como son os sanitarios. Imos logo calculalos segundo esta valoración: A Seguridade Social inviste 1.500 € anuais nos primeiros cinco anos de vida, que baixaría a 500 dos 6 ós 18 anos. Por tanto, a canto subiría a débeda dos gastos sanitarios ós inmigrantes? E a canto ascende a suma dos gastos escolares e sanitarios?

Outro capítulo sería indagar no custo que supoñen os coidados maternos e familiares nos primeiros anos de vida.

Tamén está a súa contribución a mellora da produtividade no país. Igualmente habería que valorar o que gastan menos per cápita no uso do Sistema Nacional de Saúde, xa que veñen os máis sans e fortes, e xeralmente cobran menos de xubilación e ás veces nin a cobran.

Resolvendo estes problemas na escola os rapaces aprenderían xunto coas matemáticas a coñecer un pouco mellor a nosa realidade socio-histórica e terían unha máis adecuada valoración do seu país e do mundo.

No eido económico aínda quedan fóra cuestións relacionadas coa inmigración como a apertura de novos mercados, a saída de diñeiro do país, o desenvolvemento do transporte e das redes internacionais, o valor económico da imaxe do país, etc.

Dito todo isto espero que axude algo a aclararnos no tema de ¿quen debe a quen? cando falamos acerca do tema dos inmigrantes. Isto debería completarse cunha reflexión ética, á que facía referencia no artigo “Todos Somos Migrantes”.

Antón Negro

O terceiro domingo de xaneiro celebra a Igrexa Católica o día das migracións e faino chamando a abordalas desde a xustiza. Hai máis de 230 millóns de emigrantes internacionais e deles 60 millóns son refuxiados.