“Este é o meu fillo benquerido, escoitádeo”

Encamiñámonos xa cara ao segundo domingo de Coresma no que se lerá o evanxeo da transfiguración de Xesús.

É unha pasaxe interesante e que serve para acalar as queixas daqueles que din que aínda non volveu ninguén do ceo para contarnos como é aquilo.

Certamente os apóstolos que acompañaron a Xesús a aquela montaña alta non estaban no ceo aínda, pero si viron «en vivo e en directo» como era o ceo e como era o rostro divino de Deus.

E, cando baixaron daquela montaña (do ceo, en definitiva) contáronnos o que viron, aínda que non atopaban as palabras exactas, pero si acertaron a dicir sen dúbida o que sentiron: «Mestre, que bo é que esteamos aquí!» ou «que ben se está aquí», segundo as distintas traducións.

Por tanto, aqueles que viron como era o ceo contáronnolo e xa non hai dúbida de que no ceo estase ben e por iso ninguén quere volver á vida de antes unha vez que se experimenta a salvación definitiva de Xesucristo.

Que nos queda por facer a nós mentres non somos chamados ao ceo? Pois tamén queda claro neste misterio da transfiguración: escoitar ao fillo amado de Deus ou, como se nos dixo o Mércores de Cinza, converterse e crer no Evanxeo, que é a Palabra do Señor.

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco da Fonsagrada

[Artigo orixinal]

O terceiro centenario do nacemento do Doutor Castro, o Filósofo de Lugo

Detalle do retrato de Juan Fco. de Castro no Salón de Plenos do Concello de Lugo

O próximo día 25 celébrase o terceiro centenario do nacemento de Juan Francisco de Castro (1721-1790), o doutor en leis, avogado e xuíz, que na segunda metade do século XVIII representou coma ninguén os valores da Ilustración na nosa terra. Este eclesiástico, nado na actual Praza Maior de Lugo e que lle dá nome á rúa das dulcerías, foi un dos intelectuais máis salientables da historia de Galicia, e probablemente o filósofo ilustrado español máis vangardista. Receptor dos avances da Ilustración francesa, conseguiu artellar un pensamento crítico, audaz e transformador dirixido a superar o inmobilismo ideolóxico e social do Antigo Réxime. Foi autor dos Discursos críticos sobre las leyes y sus intérpretes (1765-1770), que foi unha obra de forte impacto no seu momento e que puña en cuestión o discurso xurídico tradicional sobre o que se sustentaban ideoloxicamente os privilexios da nobreza e a Igrexa en España. Nunca antes destes Discursos críticos se denunciara tan ás claras o carácter caprichoso da xurisprudencia duns xuíces ignorantes que actuaban en primeira instancia por todo o país como defensores sistemáticos das clases privilexiadas e caciquís; nunca antes se denunciara nos duros termos en que o fai o lugués a política fiscal ruinosa para as clases populares e produtivas de Galicia, favorecedora dun deseño social depredador e inxusto protagonizado polos grandes propietarios, tanto laicos como eclesiásticos, dos que, por certo, di que son “zánganos verdaderos, dignos de ser expulsados de la República humana, como aquellos lo son de las industriosas abejas”. Vivindo nesta cidade de Lugo, na periferia de Europa, foi así e todo quen de manterlle o pulso ao movemento intelectual que cambiou a historia do continente. Ter sido cóengo da Catedral, provisor do bispado e man dereita do bispo Armañá, non foi un obstáculo para pór contra as cordas aos morgados e á nobreza de sangue como non se fixera nunca antes na tradición intelectual española, ou reivindicar o deseño de políticas sociais para os colectivos desfavorecidos que fican á marxe da economía produtiva (discapacitados, orfos, anciáns, mendigos); tronou contra o incipiente racismo naturalista que consideraba a negros e indíxenas americanos como pseudohumanos e rexeitou o cruel mercado de escravos da época, chegando neste punto moito máis lonxe que os mesmísimos Rousseau, Thomas Jefferson ou Kant; xustificou a erradicación do dote matrimonial que troca en mercadorías ás mulleres, e esixiu o seu acceso á propiedade das terras, sen mediación dos homes na incipiente sociedade liberal, sobre a base da súa capacidade de traballo igual á dos varóns. Todas estas razóns, e moitas máis que teremos a oportunidade de ir sacando á luz ao longo deste 2021 no que celebramos o seu terceiro centenario, deberíannos animar a curiosear un pouco máis no noso legado intelectual máis inmediato, e decatarnos tamén de que o máis abraiante adoita a estar sempre moi preto.

Lois Rodríguez Cabana. Profesor de filosofía

20 de febreiro, Día mundial da xustiza social

O 20 de febreiro é o Día Mundial da Xustiza Social, que busca apoiar o labor da comunidade internacional encamiñada a erradicar a pobreza e promover o emprego pleno e o traballo decente, a igualdade entre os sexos, e o acceso ao benestar social e a xustiza social para todos.
A Rede de Técnicos/as de Inserción Laboral de Lugo (Rede TIL), da que forma parte Cáritas, entende que os axentes de emprego, as administracións e o conxunto da sociedade, deben velar por garantir resultados equitativos para todos, a través do emprego, a protección social, o diálogo social e os principios e dereitos fundamentais no traballo.
Neste labor de compromiso, a Rede TIL nos últimos anos vén conmemorando o Día Mundial da Xustiza Social coa celebración de diferentes actos. Este ano organizouse unha xornada o 19 de febreiro, baixo o nome “Xustiza Social e Emprego: Emprego e Economía mergullada en tempos de Covid” na que se presentou o novo panorama socioeconómico que está a deixar a Covid na nosa sociedade por parte de diferentes relatoras:
– Zinthia Alvarez Palomino.
– Raquel Lombao Fernández. Psicóloga Sanitaria e Forense
– Begoña Sánchez Roura. Traballadora social no Concello de Bóveda. Profesora asociada de traballo social na UVIGO. Militante da HOAC. Membro de Igrexa polo Traballo Decente.
– Teresa Rodriguez Vilaseco. Voceira da Asociación de Empregadas de Fogar XIARA

Hoxe é mércores de Cinza

 

Pois si, xa imos comezar unha nova Coresma, coa sensación de que aínda non terminamos a do ano pasado, cando a mediados de marzo tivemos que interromper todas as actividades pastorais e a celebración da Semana Santa quedou reducida a celebracións privadas dos sacerdotes ás que algúns fieis se uniron por internet.

Penso que as cousas pouco cambiaron desde hai un ano e a vida das parroquias rurais, que xa non era moi boiante antes, quedou arrasada. Polo que me din os meus compañeiros, nas vilas e cidades a vida parroquial segue máis ou menos como antes.

É verdade que temos vacinas e que as restricións non son tan estritas, polo que este ano poderemos celebrar a Semana Santa e, por tanto, tamén a Coresma. Farémolo con máis recollemento, como fixemos en Nadal, pero iso tampouco é malo.

A Coresma é un tempo duro, non tanto polos case insignificantes sacrificios que se non piden, senón porque nos pon diante dos ollos a realidade da nosa vida cando a tratamos de vivir á marxe de Cristo. Por isto mesmo, necesitamos ano tras ano facer o camiño coresmal, non vaia ser que esquezamos que somos po, enganados polo espellismo dalgúns pequenos logros que vemos como nosos e que nos enchen de vangloria.

O rito da cinza e as palabras que o acompañan falan por si sós. Non fai falta dicir nada máis.

Lembrade que hoxe tamén é día de xaxún e abstinencia e que os venres de Coresma son días de abstinencia. Son pequenos sacrificios que parecen doutro tempo, pero que cada vez son máis actuais e, sobre todo, moi necesarios.

Miguel Ángel Álvarez

Párroco da Fonsagrada

[Artículo original en castellano]

Convencéronnos coa propaganda do fillo querido!

Houbo unha época na que se falaba moito dos fillos desexados, dos fillos queridos e isto soaba moi ben. Parecía imposible que houbese persoas que non estivesen de acordo con esa postura.

O título non está improvisado, senón que pretende ser coherente co que se escribe a continuación. Esa propaganda do fillo querido supuxo en min unha crise cando vin a definición do fillo querido, tanto polo medio no que aparecía coma pola definición en si mesma.

O medio no que aparecía escrita era a “Revista Española de Investigacións Sociolóxicas” (nº 39, ano 1987, páx. 202) que naquel intre dirixía unha tal Rosa Conde, que tamén dirixía o “Centro de Investigacións Sociolóxicas”. O nomeamento para a dirección desas dúas institucións era e segue sendo cousa do Goberno do momento, o que quere dicir que era basicamente parte integrante do Goberno e, por tanto, do partido do Goberno. Máis tarde foi ascendida a Ministra da Presidencia e Portavoz do Goberno, cando andaba nos xulgados o tema dos GAL.

A definición dada do fillo querido é a seguinte: “SE O CUSTE DE PREVIR O NACEMENTO DUN NENO É MAIOR CÓ DO NENO, ESTE PODE SER DEFINIDO COMO DESEXADO”. Relina varias veces para entendela ben, de forma que me quedou gravada na memoria e tiven claro que é unha definición para enmarcar e repensar polas consecuencias que se poden derivar dela.

Para entender ben esta definición convén ter en conta as dúas tendencias que están sempre presentes no corazón dos humanos: a tendencia ó amor e a tendencia ó egoísmo. A definición está no ámbito da tendencia ó egoísmo, por iso a un humanista serio remóvelle a conciencia esta definición por estar feita en clave de egoísmo e comenencia.

En consecuencia, entre a aspiración ética a un ideal de vida ó que estamos chamadas as persoas ou a praxe dun materialismo existencial, esa definición móvese nun ámbito materialista pechado, no dos custes, é dicir, o capital, o diñeiro e o beneficio. O camiño cara ós grandes ideais humanos de vida redúcese ás comenencias materialistas, ou á unha praxe de vida só dentro dos límites do materialismo economicista.

Se se lese máis o Evanxeo veríase que aquí sería iluminadora a parábola do trigo e o xoio: o ben e o mal, o amor-solidariedade e o egoísmo están mesturados na vida humana e con eles temos que convivir… pero coidando especialmente do trigo para fortalecelo e non arrincalo (Mt. 13, 24-30). Tamén resultaría esclarecedora esta outra pasaxe: “Pois o que queira poñer a salvo a súa vida, perderaa; pero quen perda a súa vida pola miña causa, ese poñeraa a salvo. Pois, de que lle serve ó home gañar o mundo enteiro, se el se perde ou arruína?” (Lc. 9, 24-25).

Falar do fillo desexado, como se facía na definición, deixa no inconsciente que os fillos son en xeral indesexados, un problema, unha privación de liberdade. Así mo manifestaba un pai de familia novo, ó que lle dicían os amigos que se vivía moito mellor sen ter fillos… Eu aclareille: “Estanche dicindo que, se non se animan a sacrificarse por un fillo seu, é moito máis probable que non se sacrifiquen por un veciño ou colega, e loxicamente tampouco por ti”.

No comezo dos noventa díxome un amigo que unha asistente social, que traballaba nun Centro de Planificación Familiar, lle informara que o maior número de esterilizacións que fixeran nos últimos anos era a parellas (matrimonios) sen fillos e descendía nesta orde con un, dous e tres fillos, pero con catro ou máis non fixeran ningunha esterilización. É entendible que sexa así, aínda que non sexa moi razoable.

No libro de Alejandro Macarrón, “Suicidio Demográfico en Occidente y Medio Mundo”, di que entre o 25 e 30 % das persoas nacidas a partir de 1970 non terán fillos e engade que entre o 40 e o 50 % non terán netos, é dicir, non serán avós. Isto leva consigo que ao final da súa vida as súas relacións afectivo-familiares serán moi pobres, moi escasas.

Esta propaganda antinatalista pon o foco contra a Igrexa Católica buscando facer que se acolla acriticamente. O obxectivo é provocar para que arremetan con sectarismo contra a Igrexa e así asuman esa propaganda. Por iso cando poñen na diana á Igrexa Católica como unha institución perversa, escurantista, malvada… é importante tomar distancia, analizar e buscar honestamente a verdade para protagonizar a propia vida, ou, se un se atreve, facer o que facía o gran escritor inglés Chesterton: defender á Igrexa Católica para que se anime a conversación e documentarse para facelo con argumentos serios.

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas

A %d blogueros les gusta esto: