O día en que Deus quixo subirse a un asno

A liturxia do Domingo de Ramos ábrese cun ton festivo na Igrexa universal e tamén nas rúas de Lugo (Praza de Santa María, Praza Maior, Rúa da Raíña e Armanyá) coa presenza da Confraría da Entrada Triunfal de Xesús en Xerusalén (chamada popularmente da “Borriquita”) e con centos de familias que a acompañan, especialmente nenos. É tradición, dada a multitude de participantes, bendicir os ramos na Praza de Santa María e, antes da Santa Misa solemne na Catedral, participar na procesión nun ambiente de alegría e fraternidade. Aínda que estamos en tempo de eleccións, en contra do que afirmaron algúns autores (Raimarus, Brandon, entre outros), aquel acontecemento en Xerusalén pouco tivo que ver cunha revolta política semellante ás que organizaba o movemento zelota. No ambiente tenso que se vivía daquela en Palestina (desgraciadamente tamén hoxe, por outras circunstancias) polas concentracións masivas ante a Pascua, os militares romanos que vixiaban desde a próxima Torre Antonia, teríano reprimido moi pronto. Como todas as cousas de Deus, o que aconteceu entón, probablemente, foi un acto sinxelo de aclamación no que algúns habitantes de Xerusalén acolleron con sinceridade de corazón, e con ramos de oliveira e palmas, ao Mestre de Nazaret. A nosa vella tradición popular da procesión de Ramos, polas rúas das nosas cidades e ao redor das igrexas e ermidas das nosas parroquias, mantén aquelas mesmas formas sinxelas e naturais de espontaneidade.

Acabada a procesión de Ramos, a liturxia adquire enseguida un ton distinto coa lectura e meditación da Paixón do Señor segundo san Mateo, a que inmortalizará nunha das máis belas composicións musicais da historia J. S. Bach. Entramos así no clima que debe predominar durante esta semana á que a tradición da Igrexa cualificou de “santa”. En Lugo, este clima celébrase xa pola tarde do mesmo Domingo de Ramos na rúa, coa procesión da Virxe das Dores, organizada pola Confraría do Desencravo do Señor e das Maiores Dores de María Santísima. Costaleiros e costaleiras portarán os pasos. A Banda Municipal de Meira interpretará belas pezas musicais e o Orfeón Xoán Montes a Salve Raiña, ao final da procesión.

Así como o Deus cristián solidarizouse coa dor humana na paixón e morte de Cristo, convídase aos seguidores de Xesús, hoxe, a percibir e experimentar ese doloroso contraste que Xesús sentiu no seu corazón nese día: a alegría de sentirse querido polos seus amigos e a dor da traizón e o abandono que lle fan chorar sobre Xerusalén. Aí está o Mesías que salva. Que realiza o que di, o servo de Deus que se entrega voluntariamente á paixón como resultado de predicar sempre a verdade, dos seus anuncios e denuncias. Tédelo aí, como afirma o Papá Francisco, “é o gran Paciente da dor humana”. Non é un charlatán que sementa falsas ilusións, nin tampouco un falso profeta da new age. É o mesmísimo Fillo de Deus sufrinte, que vén ao mundo para combater o mal e a inxustiza, para rescatar ao pobre e ao marxinado das súas postracións e axudarnos a levantar as miradas cara ao futuro con promesas certas de vida e resurrección. A nosa peregrinación de Ramos, seguindo a Xesucristo, non remata en ningunha cidade terrea, senón na nova cidade de Deus que crece no medio deste mundo, mentres seguimos camiñando, na compañía de Cristo, como peregrinos da paz e cidadáns do ceo.

J. Mario Vázquez Carballo

Vicario Xeral da Diocese

Sistema electoral e pobres

No contexto das próximas campañas electorais, nas que xa estamos metidos, imos oír falar moito do actual sistema electoral dado que se considera inxusto, que prexudica a determinados partidos, que se o voto nunha provincia ten máis valor ca noutra, que se hai moitos votos que se perden, que se hai que cambiar a lei electoral, que o que hai que facer é isto ou o contrario, porque así favorece máis a estes ou aos outros, etc.

Quero axudar a pensar un pouco sobre algúns dos sistemas electorais, a mentalidade que os sustenta e as consecuencias de escoller un determinado método de elección ou outro.

Cando se escolleu o sistema electoral vixente para o Congreso dos Deputados buscábase que tivese presente a demarcación territorial básica que é a provincia, á que lle corresponderían 2 escanos e o resto repartiríanse entre as provincias en función da poboación con representación proporcional. Sobre todo buscábase o control sobre os parlamentarios por parte dos líderes dos partidos e non dos seus electores; de aí as listas completas, pechadas e bloqueadas. Isto leva consigo que a maioría non coñeza nin sequera os nomes dos que deberían ser os seus representantes nin teña ningunha capacidade de control sobre eles.

No límite das posibilidades que permite o espazo deste artigo faremos algúns apuntamentos sobre os sistemas electorais. Se ao iniciar o debate sobre a lei electoral se parte dunha mentalidade tendente a favorecer “medidas progresistas”, modernas, habería que premiar o voto dos lugares máis progresistas e avanzados de España (?), é dicir, Madrid, Barcelona, Valencia… en detrimento das zonas máis atrasadas de España, as rurais e despoboadas. Esa era a razón pola que en 1931 dúas das tres parlamentarias no Congreso, Margarita Nelken (PSOE) e Victoria Kent (Radical Socialista) se opuxeron ao voto das mulleres ao contrario de Clara Campoamor do Partido Republicano. Non é casual que descoñezamos o feito ao que se sumaron algúns parlamentarios máis do PSOE, anque algúns pensen que foi ao revés. A historia cando a hai, é a que é, para ben e para mal, e como ensina a sabedoría evanxélica ten mestura de trigo e xoio en diversas proporcións. Se non hai historia é certo que non hai motivos para desconfiar, pero tamén é tan certo que non os hai para confiar. Cousas da vida!

Outros pretenden que o sistema electoral estea en función dun territorio habitado por un pobo que ten unha misión histórica e unha identidade de seu. Por iso din que “non se pode frear a vontade dun pobo”. Este territorio ideoloxizado leva a que só poidan decidir o seu futuro os que coñecen os seus arcanos, e por iso sosteñen que non poden decidir o futuro da patria, do pobo, os traidores á ela e á súa identidade, os que non son fieis, os estranxeiros… ou os que desprezan a súa cultura e se teñen “autoodio”, (habería que curalos antes).

Outros sistemas electorais levan a que os elixidos estean máis pendentes dos electores que os elixiron ca do partido ao que pertencen, e votan nos parlamentos mesmo en contra das indicacións expresas da dirección dos seus partidos, como vimos en Inglaterra entre outros moitos casos co Brexit. Isto sucede porque son circunscricións territoriais uninominais que elixen un só parlamentario, o que leva consigo que, se non se está en contacto cos electores, nin se ten en conta a súa vontade, non os van reelixir.

Á hora de valorar e elixir o sistema electoral non podemos esquecer que a finalidade da acción política é promover o BEN COMÚN e, por tanto, priorizar a solución dos problemas dos que peor están, precisamente porque son os que están peor, pois todos os humanos temos a mesma dignidade e os mesmos dereitos. En consecuencia hai que potenciar a capacidade de decisión política dos máis excluídos e empobrecidos. Iso leva consigo, para España, premiar a representación das zonas do país máis desérticas, despoboadas, con menos recursos e riqueza.

Vexamos un exemplo, se na provincia de Lugo, con case a mesma poboación cá cidade de Vigo pero con moitísima máis extensión se fai unha inversión de 10 millóns de euros, onde se poderían conseguir máis votos? Pensemos se a despoboación e o empobrecemento de case toda a España interior non terminará prexudicando gravemente a todo o país. Por iso habería que dar moita máis representación política ás zonas e barrios empobrecidos. Non estamos a favor da igualdade real de oportunidades e mesmo da discriminación positiva para os máis pobres? O criterio ético-político sería o que formulan clara e sinteticamente os bispos de USA, defendendo o protagonismo dos pobres, no seu documento “Xustiza Económica Para Todos”, que no nº 24 afirma: “Hai que avaliar as decisións (políticas e económicas) á luz do que fan PARA os pobres, o que fan AOS pobres e o que posibilitan que os POBRES (suxeito) FAGAN PARA SI MESMOS”

Para concluír, se os parlamentarios elixidos son representantes dos cidadáns, do pobo, este ten que poder controlalos nas súas decisións e, por tanto, poder cesalos e substituílos con un procedemento claro para os electores. Isto faise mellor en circunscricións uninominais.

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas

Que me falta?

Segundo os Evanxeos, en certa ocasión achegouse un mozo a Xesús para que o axudase a herdar a vida eterna. Tratábase dunha persoa que, polo que conta, desde a súa adolescencia xa cumpría cos mandamentos, seguramente coa pretensión de conseguir a ansiada vida eterna. Xesús constátalle o que este mozo xa sabía: «fáltache unha cousa» (Mc 10, 21b).

Este mozo tiña un gran camiño andado: era consciente que algo lle faltaba. Unha vez diagnosticado o problema xa está resolto en boa medida. Coñecidas as causas que o orixinan e coñecido o remedio pode parecer que todo está solucionado. Pero isto é só a teoría. Non sempre estamos dispostos a renunciar a algunhas cousas, aínda que ese sexa o remedio.

Creo que esta é a situación de moitas persoas, tamén no momento actual. Temos de todo, pero non conseguimos estar ben. Ás veces conseguimos percibir que algo nos falta, pero non sabemos ben que. Notamos desaxustes na nosa vida persoal ou social, pero erramos no diagnóstico ao confundir as consecuencias coas causas.

Moitas veces queixámonos de que estamos «depres» ou tristes. Hai xente que lle produce un verdadeiro pánico que chegue o luns. Outros non son quen de soportar aos demais porque cren que só eles teñen a razón e parece que viven enfadados co resto do mundo.

E non falemos xa das cantidades inxentes de antidepresivos, ansiolíticos e pastillas para durmir que se recetan a diario nos consultorios médicos.

Os escaparates das librarías están cheos de libros de autoaxuda para ser felices, para ter éxito no traballo, para ter relacións sas, etc.

Está claro que algo nos falta. Pero que é? Ou, mellor dito, quen nos falta?

O mozo do Evanxeo, ao que faciamos referencia ao principio, tiña a súa seguridade posta nas riquezas, pero, como vimos, a pesar das súas seguridades era consciente de que algo lle faltaba para ser feliz. Busca a Xesucristo sabendo que é quen ten o remedio para o seu desasosego. Pero, ao final, non está disposto a facer o que se lle di, porque iso supón renunciar aos seus tesouros terreos para adherirse aos eternos.

O relato evanxélico repítese en Agostiño de Hipona, pero con final distinto. San Agostiño tivo unha mocidade na que «viviu ás toas». Pero, no medio das súas frivolidades e o seu aparente boa vida, algo lle impide estar en paz consigo mesmo. Algo lle falta. No seu proceso de procura atópase con Xesucristo. Supoño que as oracións acompañadas de bágoas da súa nai tiveron algo que ver. A vida de san Agostiño e o seu proceso de conversión resúmense nunha das súas frases máis coñecidas: «Fixéchesnos, Señor, para ti e o noso corazón está inquieto ata que descanse en Ti».

É difícil ocultar a realidade. Podemos mirar para outro lado ou agochar a cabeza como a avestruz. Podemos encher os nosos oídos de ruídos externos, pero nunca poderemos acalar a voz da conciencia, que non é outra que a voz de Deus.

Un pouco antes ou un pouco despois, abriremos os ollos e os ouvidos da fe para que podamos ver e escoitar a Xesucristo, que con insistencia leva tempo chamando á nosa porta. Abrámoslle.

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco de Xesucristo

[Artículo en castellano]

350 anos dunha gran festa

Marcos Calles

A cidade de Lugo, se por algo se caracteriza, ademais do seu profundo espírito traballador, é pola magnitude da celebración das súas festividades. Proba diso é a secular tradición das festas do patrón da cidade, San Froilán, que outubro tras outubro, reúnen a xente de toda España para gozalas. O século XXI non fixo senón referendar esta verdade, cun Arde Lucus que todos os meses de xuño atrae a miles de turistas desexosos de compartir ese espírito festivo, tan propio dos lucenses.

A chegada masiva de xente de fóra da cidade para celebrar festas ten, xunto coas de San Froilán, o seu punto de partida nas festas do Corpus Christi e, máis concretamente, o domingo posterior á festividade do Corpus, coa celebración da Ofrenda do Reino de Galicia ao Santísimo Sacramento (sempre exposto na Capela Maior da Basílica de Lugo).

Un repaso aos principais festexos acontecidos ese día, ao longo do primeiro terzo do século XX, permítenos revivir esas primeiras exhibicións de avións, como a celebrada o domingo da Ofrenda, un 18 de xuño de 1911, na zona de Montirón, ante máis de 15.000 persoas, que foron testemuñas dun breve voo, de pouco máis dun minuto, que terminou co piloto, Benito Loygorri, estrelándose nos campos de centeo das aforas de Lugo, aínda que afortunadamente saíu con vida.

A Ofrenda do Reino de Galicia ao Santísimo Sacramento engloba, como poucas cerimonias, un carácter relixioso e civil. Este feito tivo os seus inicios o 1 de marzo de 1669, cando os sete representantes das capitais do Reino de Galicia, incluíron a condición da cerimonia, dentro do donativo de 30.000 ducados, para colocar catro luces máis diante do Santísimo. Ese domingo posterior ao Corpus foi, e segue sendo, un día onde a música alagaba as rúas, con bandas como a de Isabel a Católica, Municipal de Lugo ou Municipal de Ribadeo en 1914, ou a de Infantaría de Mariña, en 1912, ano no que os fogos artificiais asombraron aos lucenses co uso dunha traca de máis de 500 metros, ou 25 tipos distintos de pirotecnia, que precederon os fastuosos bailes que se celebraban ese domingo da Ofrenda, no salón do Casino, a partir das 11 da noite.

Na década dos anos vinte, Lugo foi testemuña de chegadas masivas de xente o domingo da Ofrenda. En 1923, a cidade engalanouse para recibir a miles de peregrinos chegados de Santiago de Compostela, Ferrol ou Betanzos. A chamada realizada polo sacerdote Alfredo Lorenzo López, callou tamén na provincia lucense, onde vilas como Sarria enviaron “máis de seiscentas persoas, que viñeron en tren especial e advertíase a presenza de moitas señoras das máis distinguidas daquela vila”. En 1924, os miles de peregrinos que chegaban a Lugo, son lembrados desfilando polas rúas cantando o Himno do Santo Cristo de Limpias, acompañados en todo momento por bandas municipais e orquestras de toda Galicia.

O vindeiro 30 de xuño a nosa cidade será testemuña, na súa Catedral, do 350 aniversario dunha cerimonia dun solemne carácter devocional cara ao Santísimo Sacramento, tan propio da identidade cristiá da Diocese de Lugo, pero que tamén engloba ao resto da cidade, como o demostran os festexos antes citados, e a interminable choiva de flores que acompaña, ano tras ano, a procesión posterior á Ofrenda polas milenarias rúas de Lugo, a Cidade do Sacramento.

Marcos G. Calles Lombao

Doutorando en Historia da Arte na U.S.C.

[Artículo en castellano]

O Seminario, misión de todos

O Seminario é cousa de todos os días porque o Señor pode chamar en calquera momento, por iso debemos ter sempre presente a intención vocacional nas nosas oracións.

Ademais, xa nolo di a propio lema deste ano «O Seminario misión de todos», e podemos engadir «e de todos os días».

Hai un tema que me preocupa desde hai tempo, pero agora que estou na zona rural, moito máis. Refírome ao crecente despoboamento e o incumprimento da taxa de substitución xeracional que afecta a toda España e máis en concreto ao mundo rural. Isto tamén afecta ás vocacións sacerdotais, que distan moito tamén da substitución xeracional dos sacerdotes. Á mantenta disto no artigo “La tasa de reemplazo sacerdotal” explícase moi ben como está a situación en España.

Tanto para a substitución xeracional como para superar a crise de demográfica, non basta cunhas simples decisións políticas ou uns poucos euros de axuda por neno nado. Hai uns días xa mencionaba que se necesita un cambio moi profundo na mentalidade de todos. O mesmo podemos dicir das vocacións sacerdotais. Non se arranxa, como din algúns, coa abolición da norma do celibato. Noutras confesións cristiás non a teñen e tamén están escasos de vocacións.

Que uns pais teñan fillos e que uns mozos entreguen a súa vida ao sacerdocio é só cuestión de xenerosidade. Non depende de diñeiro nin doutras historias. Só trátase de xenerosidade e máis xenerosidade, de renunciar á miña eu persoal dun modo case absoluto, en favor dos demais.

O Seminario de Lugo

Pois segue vivo. Foron caendo moitos de España, sobre todo seminarios menores (onde os mozos estudan ESO e BAC), pero o de Lugo aí está. Cuns números moi xustos, do mesmo xeito que tamén sobrevive cuns números moi xustos o colexio da Fonsagrada e o Instituto, como me imaxino que tamén lles sucederá aos demais centros de ensino dos concellos limítrofes.

A axuda ao Seminario

Como o Seminario é misión de todos, a todos correspóndenos concretar toda a axuda que podamos achegar.

-O primeiro que podemos facer polo Seminario e as vocacións é orar. Orar «dono da mies para que envíe obreiros ao seu mies» como o mesmo dinos.

-En segundo lugar, está a axuda económica. Hai seminaristas que o necesitan e o Seminario é unha casa moi grande e ten moitos gastos. Ademais, do Seminario servímonos moitas veces todos os diocesanos ao longo do ano para reunións, conferencias, encontros etc.

-Por último, valorando o don da fe e os sacramentos que nos ofrece a Igrexa para a nosa salvación. Se a Eucaristía é importante para nós entón valoraremos o ministerio dos sacerdotes e sentirémonos próximos ao seminario e responsables de todo o que nel sucede.

Na web do Seminario podedes ver algo da súa realidade. Tamén vos convido a seguir a vida do Seminario nas redes sociais. É outra forma de estar preto.

Miguel Ángel Álvarez

Párroco da Fonsagrada

[Artigo orixinal]

A %d blogueros les gusta esto: