Vida e actualidade da Diocese de Lugo
O Día do Misioneiro Diocesano foi o 7 de maio na parroquia San Francisco Xavier, de Lugo. Ana López, misioneira laica que leva un ano en Honduras, compartiu a súa experiencia do vivido neste tempo. A continuación fíxose unha homenaxe a Antonio Ónega, misioneiro natural da parroquia San Francisco Xavier, falecido recentemente en Costa Rica. Concluíuse coa celebración da Eucaristía ás sete da tarde.
No último número da revista Misioneros Javerianos figura o testemuño do P. Juan Carlos Díez de la Calle, que será o encargado de predicar a Novena da Graza en San Francisco Xavier, Lugo (4-12 de marzo). Reproducimos a entrevista.
O P. Juan Carlos Díez de la Calle traballou 6 anos en tarefas de animación, tras ser ordenado en 1992. Estivo en Camerún e nestes últimos anos no Chad. Desde o pasado setembro incorporouse ao traballo de animación misioneira e vocacional na comunidade xavierana de Murcia.
– Podes describirnos as grandes liñas da presenza dos misioneiros xaverianos no Chad?
– Desde o inicio do noso servizo misioneiro na diocese de Pa participamos activamente. Un novísimo misioneiro oblato, recentemente ordenado Bispo, Jean Claude Bouchard, xunto co seu equipo pastoral de misioneiros e misioneiras puxera en marcha un plan pastoral de evanxelización inculturado tras anos de reflexión e de preparación. Foron anos entusiastas de moito traballo nunha misión bastante nova (de apenas vinte anos trascurridos desde a chegada dos primeiros misioneiros). Comezamos con dúas comunidades de tres misioneiros cada unha, asentadas en dous territorios de misión bastante amplos: un na zona dos massas e a outra na zona dos mousseys, dous grupos étnicos importantes na Diocese. Na actualidade son tres as comunidades xaverianas na Diocese contando coa presenza dunha decena de misioneiros. O traballo foi desde o principio fundamentalmente pastoral. Consiste na creación e acompañamento de novas comunidades cristiás xurdidas dun paciente traballo de catecumenado de adultos. Do mesmo xeito preocupámonos e empeñamos moito en canto é promoción humana e desenvolvemento. A primeira tarefa que o misioneiro leva a cabo é inserirse nunha realidade nova e moi distinta da súa de orixe.
– Como é a vosa inserción na cultura ou culturas locais? Que esforzo supón? Que dificultades?
– Damos moitísima importancia a este aspecto de inserción que chamamos máis precisamente de aculturación. Practicamente os primeiros anos de presenza están orientados a facilitar a aculturación que pasa necesariamente pola aprendizaxe e coñecemento da lingua local, dos costumes e do sentido relixioso destes pobos. A aprendizaxe das linguas locais ocúpanos boa parte do noso período de inserción naquela realidade. O esforzo é considerable, dificultado pola escaseza de medios didácticos para a aprendizaxe de linguas complexas.
Outra dificultade, quizais a máis importante, é chegar a comprender a maneira de ver a vida destas xentes, os seus valores, as súas prioridades… en definitiva, o que fai tan particulares e singulares a estas culturas africanas tan distintas ás nosas.
– No voso traballo de primeiro anuncio dades unha gran importancia ao catecumenado de adultos. Podes falarnos diso?
– Na pastoral que levamos adiante o catecumenado atópase no centro. É verdade que o número de cristiáns aumentou e que a atención ás comunidades cristiás pídenos especial atención, pero seguimos sendo unha Igrexa onde o primeiro anuncio é a súa misión máis relevante. O catecumenado ten unha duración de cinco anos. Baseado na Palabra de Deus escoitada, reflexionada e interiorizada, búscase suscitar unha autentica conversión de mentalidade e de vida. Nun inicio os catecúmenos eran todos persoas adultas capaces de comprender a Palabra de Deus e de deixarse modelar por ela. É moi importante o traballo persoal de inculturación da fe que pide unha madurez e un coñecemento da propia cultura e das súas tradicións. Na actualidade, cada vez máis se van incorporando catecúmenos máis novas. Neste sentido foi moi importante o traballo de inculturación levado a cabo neste trinta últimos anos. O esforzo por traducir a Palabra de Deus ás súas linguas locais foi moi importante. Buscouse que a Palabra de Deus penetre no corazón destas culturas resaltando canto xa está presente nas mesmas e canto está ausente, é unha novidade e convida a un cambio. Algúns dos nosos misioneiros implicáronse con entusiasmo en achegar a riqueza da Palabra a estas xentes en palabras e conceptos que eles entenden como propios das súas culturas.
Estes meses en Patuka lembrareinos como un tempo de deserto na miña vida e aprendizaxe, onde sentín zarandeadas demasiadas cousas [….]
As mulleres miskitas de Patuka péñense en último lugar. A ese sufrimento silencioso danlle boas doses de auto resignación [….]
Outra das realidades que me cuestiona e zarandea dun xeito brutal, é decatarme de como vivo cunha serie de luxos, que para min son normais, pero non, para a xente coa que comparto, e canto dependo realmente dos mesmos. Ter luz eléctrica, auga corrente, acceso a internet, comida na despensa, cama, ducha, toallas e sabas, faime alguén moi privilexiado neste pobo. Quizá como sempre tiven esas cousas, para min eran como mínimos que non me facían rica. [….]
Acá que me está tocando de preto acompañar aos enfermos, vexo xente con cancro que o día que ten sorte dispón dun paracetamol, para a dor, xente que vai con todo o esforzo ao hospital máis próximo 4 horas río arriba, e poucos días despois a súa familia tráeo a morrer aquí, para que non sexa tan caro despois, e porque o que ten necesita cirurxía, un hospital de maior categoría na cidade. E unha vez máis vexo certa resignación en todo iso, que por unha banda enfádame un pouco, e por outro supoño que é a única forma de levalo sen volverse tolo.
Supoño que esta estancia no deserto conducirame a descubrirme e desposuírme daquelas cousas que consideraba que me daban seguridade, e aquí vexo que non funcionan ou non existen. E obrígame a buscar esa fenda de luz, para poder dar sentido á nosa presenza misioneira aquí. Creo por sorte que no meu fondo non cabe moita resignación.
Ana López
[Ver carta completa en galego] [Ver carta completa en castelán]
Non os camiños, senón o camiño. É o mesmo de Xesús: Ou sexa, Xesús mesmo. O que pasa é que ese camiño que é Xesús ten diversas e múltiples variedades. Pero sempre é o mesmo.
Xesús camiña por terra, mar e aire. Alí onde respira un ser humano, alí está el. Tamén Xesús transita pola selva amazónica do Perú. Alí (aquí) tamén alarga os seus pasos para chegar pronto ao ferido do camiño. E faio a través de trochas e veredas, de baixos e outeiros, en carro ou a pé. Non importa a lama ou as inclemencias do tempo. O importante é o corazón que move montañas e obstáculos.
Xesús é ese camiño, ás veces empinado, por onde avanzan os seus enviados. Os misioneiros somos así. O lume de Pentecostés, nos albores da Igrexa, segue quentando corazóns e fai que o desafío de Xesús “vaian e anuncien” siga provocando vontades e compromisos.
Ser misioneiro é andar o mesmo camiño de Xesús, é dicir, facerse camiño co Mestre. É El quen abre paso. Nós seguímolo e deixámonos contaxiar pola súa forza evanxelizadora. Prestámoslle os nosos pés para andar, os nosos brazos para abrazar, os nosos ollos para ver, os nosos oídos para escoitar, o noso corazón para amar.
Non hai nada nin ninguén que poida impedir seguir a Xesús cando El chama e elixe. “Ven e sígueme”. Tres palabras que arrolan a alma e converten en ceo o “si” do elixido.
Este é o meu testemuño misioneiro cando o 15 de outubro estea cumprindo os meus 26 anos na Misión Pasionista do Perú.
P. Odilo González, c.p.
Escribir sobre as primeiras impresións é algo que me impón respecto, porque con frecuencia adoitan ser distantes da realidade.
Así que tratarei de non xulgar nada do que vexo ata agora, pero si compartir un pouco da chegada a este marabilloso lugar.
A viaxe ata Patuka [Honduras] é unha aventura, por terra, aire e mar, aos poucos vas sentindo o calorciño desta terra, aromas novos, cores cun brillo especial, cheiros descoñecidos… E cando a barca xa se achega a Patuka pensas: por fin, cheguei ao meu novo fogar. E unha faise consciente do lonxe que está, e realmente é coma se entrases noutro mundo.
O primeiro que chama a atención é a beleza do lugar, porque sen ningunha dúbida este é un recuncho do mundo moi lindo. Considérome privilexiada de estar nunha casa desde a que se pode mirar o río Patuka e o mar Caribe, xa que esa vista xunto ao fresco da terraza, fai que sexa un lugar máxico. Deses lugares onde atopas paz, e sentes como a alma énchese de enerxía.
A xente é moi distinta, pero sen dúbida teño moito que aprender deles, desde o saúdo onde se achegan a un e aspírano, coma se ao respirar o teu aroma empezases a formar parte deles, pero é algo que non todo o mundo fai (entendo que implica certa confianza ou intimidade). Cando algunha das catequistas ou kuka nani (AVÓAS) fíxoo comigo, sentín un profundo respecto, á vez que sorpresa e unha chamada a que algo tan sinxelo como o saúdo aquí é distinto. Non sei se estarei equivocada, pero vexo xente moi autónoma, humildes, e que me transmiten unha gran sabedoría.