Xornada polo traballo decente

Con motivo da Xornada polo Traballo Decente, Cáritas, Confer, Fundación Juan Soñador e a Irmandade Obreira de Acción Católica (HOAC) organizan os seguintes actos:

O venres 4 de outubro ás 20 h celebrarase unha Vixilia de Oración na igrexa da Milagrosa, Lugo.

E o luns 7 de outubro ás 19 h o salón de actos do Vello Cárcere, Lugo, acolle unha charla coloquio na que Francisco Porcar Rebollar falará do traballo decente desde a Doutrina Social da Igrexa. Francisco Porcar é militante da HOAC. Licenciado en Historia Contemporánea e Diplomado en Ciencias Relixiosas. Foi responsable da revista “Noticias Obreras”. Colabora coa Conferencia Episcopal Española e é membro do Grupo de Traballo de Formación da HOAC. É autor dos libros La dignidad de la persona y el bien común y Una historia de liberación: Mirada cultural a la historia del movimiento obrero.

Carta pastoral polo traballo decente 2019

Benqueridos irmáns,

O TRABALLO é unha realidade constitutiva da vida do home, e por iso necesariamente importa moito tamén á Igrexa Católica. Xa no 1891 o Papa León XIII na Rerum Novarum (nº 1) referíase así a situación dos traballadores: ” O tempo foi insensiblemente entregando aos obreiros, illados e indefensos, á inhumanidade dos empresarios e á desenfreada cobiza dos competidores. Fixo aumentar o mal a voraz usura, que, reiteradamente condenada pola autoridade da Igrexa, é practicada, con todo, por homes codiciosos e avaros baixo unha aparencia distinta. Engádase a isto que non só a contratación do traballo, senón tamén as relacións comerciais de toda índole, áchanse sometidas ao poder duns poucos, ata o punto de que un número sumamente reducido de opulentos e adiñeirados impuxo pouco menos que o xugo da escravitude a un xentío infinito de proletarios”.

Dende León XIII o maxisterio da Igrexa sobre esta cuestión é crecente e ininterrompido, acompañando o compromiso constante de innumerables católicos na defensa dos traballadores e da súa dignidade ata os nosos días. Nos tempos actuais a Igrexa celebra ademais cada 7 de outubro unha Xornada Mundial polo Traballo Decente. Preocúpanse desta problemática especialmente as nosas Cáritas, CONFER, HOAC, Xustiza e Paz, JEC, JOC… como se pode ver na súa páxina www.iglesiaporeltrabajodecente.org . A Xornada pretende manter e impulsar o esforzo por mellorar a dignidade dos traballadores e das súas condicións de traballo.

A última Enquisa da Poboación Activa do 25 de xullo de 2019 dábanos o dato de que o número de parados en España é 3.230.600, é dicir, que non traballaron nin sequera unha hora con remuneración en diñeiro ou en especie na semana anterior a ser entrevistados. Ademais non debemos esquecer os ocupados con contrato temporal (parados temporais) que son 4.399.800 e os contratados a tempo parcial (parados a tempo parcial) que son 2.951.500, o que pon de manifesto o gran número de persoas que están afectadas dalgunha maneira polo paro, xa que as tres cifras suman 10.581.900 persoas. É importante ter conciencia destes datos que a EPA nos pon de manifesto, que non nos permiten a pasividade e menos aínda a indiferenza ante a gravidade da situación.

Recordemos que o traballo digno coa súa remuneración xusta sería, en palabras de Bieito XVI: “Un traballo que, en calquera sociedade, sexa expresión da dignidade esencial de todo home ou muller: un traballo libremente elixido, que asocie efectivamente ós traballadores, homes e mulleres, ó desenvolvemento da súa comunidade; un traballo que, deste modo, faga que os traballadores sexan respectados, evitando toda discriminación; un traballo que permita satisfacer as necesidades das familias e escolarizar ós fillos sen que se vexan obrigados a traballar; un traballo que consinta ós traballadores organizarse libremente e facer oír a súa voz; un traballo que deixe espazo para reencontrarse adecuadamente coas propias raíces no ámbito persoal, familiar e espiritual; un traballo que asegure unha condición digna ós traballadores que chegan á xubilación” (Caritas in Veritate, 63).

O manifesto desta Xornada comprométenos a traballar, en particular, para que:

“-Todos os poderes públicos se comprometan de forma activa na construción dun sistema económico, social e laboral xusto, fraterno e sustentable que sitúe á persoa no centro.
– O traballo sexa garante de dignidade e xustiza, así como do desenvolvemento integral da persoa, das súas capacidades, dons e vocación, empezando polas persoas máis descartadas e excluídas.
-O traballo sexa fonte de recoñecemento social e persoal, a través da dignificación dos coidados, con novas formulacións de políticas sociais, de xénero e educativas en igualdade entre mulleres e homes, sen esquecer o dereito a unha conciliación real da vida familiar e laboral.
– O traballo é para a vida, polo que é imprescindible que se realice nunha contorna de seguridade e saúde, con condicións que garantan a integridade física e psíquica da persoa”.

Para levar adiante esta tarefa imploro a forza do Espírito, que sosteña o noso camiñar fraterno na verdade e na caridade.

Que Deus bendiga o traballo de todos nós.

+Alfonso Carrasco Rouco
Bispo de Lugo

O Movemento Obreiro e a Igrexa

Repítese mecanicamente que o Movemento Obreiro (MO) naceu á marxe da Igrexa e mesmo contra ela. Esa opinión é sostida en xeral nos diversos medios, pero a realidade é máis plural e complicada, como espero poñer de manifesto.

É certo que se un pensa que o primeiro sindicato que se funda en España é a UXT, entón só pode concluír que o MO en España empeza en 1888, cando se celebra en Barcelona o seu congreso constituínte (12-14 agosto), aínda que os seus prolegómenos estarían na folga da Asociación da Arte de Imprimir de febreiro de 1882, pola que encadean a Paulo Iglesias e toda a xunta directiva.

Anteriormente organízase en España a AIT (Asociación Internacional de Traballadores fundada en Londres en 1864) a partir da visita de G. Faneli a Barcelona e Madrid en novembro de 1868. Nela xoga un papel destacado Anselmo Lorenzo (Ver o seu libro El Proletariado Militante). Anselmo xunto con Mora e Morago esténdena a Portugal (1871).

Non obstante as primeiras asociacións obreiras de España son a Sociedade de Teceláns do Algodón, que era un sindicato con máis de 8000 afiliados en Barcelona, e a Asociación Mutua de Teceláns de Barcelona que era a paralela asociación benéfica para afrontar problemas de previsión social. Este sindicato busca defender a dignidade do traballador, non usar tecidos estranxeiros e impedir o traballo obreiro por un salario inferior ó fixado. Faríase folga en caso de non acadar ese salario.

Estas sociedades celebran os seus aniversarios na igrexa parroquial de Santa María do Mar, un templo de grande beleza. Celébrano cun solemne Te Deum con predicador (1841, 42, 43). Para mostra citamos este texto da convocatoria:

Consocios e compañeiros: antes do dez de maio do ano pasado xacíamos en completa abxección, arrastrando unha ominosa cadea cuxos elos labraron a cobiza dos fabricantes, auxiliados polo despotismo: xemíamos de miseria, e xemían as nosas familias invocando o auxilio do ceo contra tanta humillación, xa que non nos era dado dirixirnos aos homes cando castigaban ata os lamentos do desvalido. Escoitou os nosos clamores o Deus das misericordias e permitiu que, -na pragada sociedade española, unha revolución, a sombra da cal nos levantamos ousados-, secundara cos nosos febles esforzos a grande obra da rexeneración social…

Compañeiros: achégase o primeiro aniversario de aquel memorable día. Os representantes da Asociación invitámosvos a todos, con fervor e entusiasmo, para que concorrades a celebralo. Imos todos prostrarnos ante as aras dese Deus, protector dos pobres…”

Xa dende o primeiro ano tiveron problemas coa legalidade e sobre todo a partir de 1844 tiveron que vivir basicamente na clandestinidade.

É un feito incuestionable que os sindicatos e o MO apareceron na humanidade nos países de tradición cristiá, porque este contexto cultural-relixioso o fixo posible, non así outros contextos. (Miguel Ángel Pizarro, Lo Cristiano y los Cristianos en los Orígenes del Movimiento Obrero).

Como dato anecdótico posterior temos que na folga revolucionaria de 1934 en San Miguel de Bembibre os obreiros e sindicalistas fixeron unha barricada para enfrontarse a tiros coas forzas da orde, dirixidas polo capitán Rodríguez Lozano, entre outros. Trouxeron da igrexa a imaxe do Sagrado Corazón co seu manto vermello para a barricada e puxéronlle o letreiro: “A Ti defendémoste porque es dos nosos”.

Por outra parte, se ollamos á época Franquista, teríamos que recoñecer un papel fundamental na recuperación do MO e sindical ao Apostolado Obreiro como pode verse nestes feitos:

– Militantes da HOAC crean o primeiro bufete de avogados laboralistas de España en Santander.

– A primeira Comisión Obreira que deu orixe ao sindicato CCOO púxose en marcha na mina “A Camocha” de Asturias e está formada por un grupo de militantes da HOAC. Na primeira Comisión Obreira de Bizcaia de 8 membros, 7 eran militantes da HOAC. Daquela o Partido Comunista lanzara como organización sindical a OSO, e ante o seu fracaso buscaron facerse có control de CCOO.

– No final do franquismo, a UXT estaba falta de militantes. Para reactivar a organización buscáronos mediante a fusión-ruptura doutro sindicato promovido pola militancia apostólica obreira, a USO.

– Ademais de participar noutros sindicatos esta militancia apostólica creou a editorial ZYX.

Esta escolma de feitos coido que é suficiente para revisar o estereotipo de que o MO xurdiu contra a Igrexa ou que no Franquismo se reorganizou á marxe da Igrexa. Hai espazo para teses doutorais que repensen estas realidades, se hai atrevemento, valentía e rigor científico. Tamén nos queda á xente de Igrexa o reto de continuar na loita contra as explotacións e opresións de hoxe.

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas

Imaxe: Cathopic

Día do Traballo e Día da Nai

A principios de maio hai dúas datas moi importantes e significativas: o Día do Traballo e o Día da Nai.

Dúas datas ás que xa pouco lles queda do seu sentido orixinal, posiblemente debido ao empeño de non deixar que sexa o mesmo Deus quen estea no medio do mundo e tamén no corazón nestes días.

O 1 de maio, o Día do Traballo, que tamén a Igrexa une coa festa de San Xosé Obreiro, xorde pola necesidade de defender os dereitos dos traballadores e a dignidade das persoas. Daquel desexo de 8 horas de traballo, 8 horas de descanso e 8 horas de cultivo persoal, xa pouco queda. As 8 horas de cultivo persoal cambiámolas por 8 horas para consumir ou para pensar no que imos gastar o diñeiro. As 8 horas de traballo xa son moitos os que carecen delas, como o confirman os datos da EPA. Supoño que podemos seguir contando coas 8 horas de descanso, sempre que nolo permitan WhatsApp e o Facebook. E a San Xosé ás veces lle quitamos o seu día de marzo, así como o de maio. En consecuencia, xa nin somos capaces de santificar algo tan sacro, digno e necesario como é o traballo.

E á festa con motivo do Día da Nai pásalle outro tanto. Xa ninguén lembra o sentido orixinal. Agora só importa o que non nos esquezamos de comprarlles un detalle ás nosas nais por este día, do que sacan máis beneficio as superficies comerciais que as propias destinatarias do noso agarimo. Dunha oración e de poñer por intercesora delas a María, Nai de Deus e Nai nosa, a quen lle dedicamos o mes de maio, o mes das flores, se cadra xa ninguén se lembra.

E unha vez máis faremos cousas: unha vez máis sen sentido e sen garantías de permanencia e de eternidade.

Miguel Ángel Álvarez

Párroco da Fonsagrada

1º de maio, Día do Traballo

As organizacións que promoven a Iniciativa Igrexa polo Traballo Decente -Cáritas, Conferencia Española de Relixiosos (CONFER), Irmandade Obreira de Acción Católica (HOAC), Xustiza e Paz, Mocidade Estudante Católica (JEC) e Mocidade Obreira Cristiá (JOC)- unen as súas forzas nesta festa dos traballadores e de san Xosé obreiro para celebrar o sentido creador do traballo, e para denunciar todo o que lesiona os dereitos das persoas traballadoras e das súas familias.

Constátase que o traballo decente é un elemento imprescindible para a xustiza social e a cohesión de toda a humanidade.

Convidase ás comunidades cristiás a celebrar a Eucaristía como signo de solidariedade con quen sofren a precariedade e deshumanización do traballo.

Convidase, igualmente, a participar naquelas actividades que convoquen as organizacións sindicais para esixir un traballo decente.

[Manifesto]

A %d blogueros les gusta esto: