fe

O pasado domingo clausurábase o Ano da Fe. Un ano de graza que a Igrexa nos brindou para descubrir de novo o valor da fe e profundar nela.

Neste comentario semanal á encíclica Lumen Fídei chegamos ao final do capítulo segundo. Nesta serie de números achegámonos, por así dicilo, ao Deus-Creador-Enxeñeiro, que fai que todo o que vemos e somos cadre e teña sentido.

Unha primeira cita do número 34 di:

A luz do amor, propia da fe, pode iluminar os interrogantes do noso tempo en canto á verdade. (LF34)

E a segunda cita dinos:

A mirada da ciencia benefíciase asi da fe: esta convida ao científico a estar aberto á realidade, en toda a súa riqueza inesgotable. A fe esperta o sentido crítico, ao non permitir que a investigación se conforme coas súas fórmulas e axuda a decatarse de que a natureza non se reduce a elas. Convidando a marabillarse ante o misterio da creación, a fe ensancha os horizontes da razón para iluminar mellor o mundo que se presenta aos estudos da ciencia. (LF 34)

En contra do que podería pensarse nun primeiro momento, a fe non pon limites á ciencia nin á razón. Como di o Papa, a fe ensancha os horizontes da razón… case poderiamos dicir que a fe fai que a ciencia sexa ilimitada e non se esgote nunca.

A isto podemos engadir o froito solidario que obtemos da ciencia cando está acompañada pola fe, e destinámola para dignificar e facilitar a vida do home e dos pobos. Ben o sabemos, sen a fe, a ciencia vólvese tremendamente destrutiva, só temos que pensar na bomba atómica ou no aborto.

Deus ilumina todo, porque todo é obra súa, nada é alleo para El, tampouco a ciencia.

                                             Miguel Ángel Álvarez

                                            Párroco de San Froilán

O coñecemento da fe ilumina non só o camiño particular dun pobo, senón o decurso completo do mundo creado, desde a súa orixe até a súa consumación. (LF 28).

Esta é a cita tomada do número 28 da encíclica Lumen Fidei e que comentamos no programa “El Espejo de la Iglesia” en Cope Lugo.

Moitas veces tendemos a esquecer que o mundo é moito máis có pequeno lugar no que vivimos, e que a historia non comezou o día que nos decatamos de que existiamos.

Facilmente erixímonos no centro do mundo e da historia, cando só somos un punto que se perde no medio das grandes magnitudes do universo e do tempo.

E con esa mesma facilidade tamén soemos reducir o poder da fe. Así, cremos que é algo que só afecta a un pobo ou a un grupo de persoas que viven nun tempo determinado.

A fe ilumina todo e a todos. Cristo é o mesmo onte, hoxe e sempre. O Fillo de Deus encárnase e entrega a súa vida polos homes de todos os tempos e lugares: desde a orixe do mundo até a súa consumación, polos de antes, polos de agora e polos que virán.

Por iso o centro do mundo e da historia non é ningún pobo, ningún home, ningún tempo. O centro da historia e do mundo é Xesucristo. E desde esa centralidade ilumina a todos.

Equivocámonos cando facemos depender a centralidade de Cristo da nosa crenza particular.

O Deus-Xesucristo é e será sempre o Señor de todo e de todos.

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco de San Froilán

Un dos puntos de Lumen fidei fala da unidade de amor e verdade. É o número 27, que di así:

E así se pode ver en que sentido o amor ten necesidade de verdade. Só en canto está fundado na verdade, o amor pode perdurar no tempo, superar a fugacidade do instante e permanecer firme para dar consistencia a un camiño en común. Se o amor non ten que ver coa verdade, está suxeito ao vaivén dos sentimentos e non supera a proba do tempo. (LF 27)

Nestas liñas o Papa Francisco advírtenos de dous perigos. Que o amor non estea fundado na verdade e de guiarnos só por uns sentimentos que poden facernos cóxegas no estómago, pero que tamén carecen de fundamento.

Dise que se colle antes a un mentireiro que a un coxo. No mundo actual leva moito o das aparencias. Desde vestidos que disimulen o noso exceso de quilos, até decorados virtuais en televisión… Por suposto que non está mal que as persoas e as cousas se mostren agradables á vista.

Pero, ao mesmo tempo, é vital que o importante da nosa vida estea ben fundamentado. Non serve de nada enganarnos a nós mesmos… O golpe ao caer pode ser moi grande.

Unha boa expresión do amor é a vida matrimonial, que, doutra banda, para o cristián é imaxe da unión de Cristo coa súa Igrexa. É aquí onde vemos claro como o amor necesita alimentarse da verdade.

A nosa fe en Cristo tampouco pode estar a mercé dos nosos sentimentos, do ben ou mal que me levante cada mañá, ou do ben ou mal que nos vaia o día, ou a mesma vida, nin sequera do cura que presida a Misa dominical ou do Bispo que nos toque en cada momento da historia.

Unha fe volátil serve de pouco. Unha fe firmemente fundamentada no amor e a verdade é para toda a vida. Amor e verdade non se poden separar.

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco de San Froilán

Un debate moi habitual desde fai máis de medio século é o que afecta ao papel da fe e a razón no coñecemento das verdades. Xoán Paulo II xa escribira unha encíclica dedicada a este tema, a Fides et Ratio, e a mesma teoloxía ocupouse amplamente deste asunto.

O papa Francisco no número 4 da Lumen Fidei dinos que “a fe non habita na escuridade, senón que é luz nas nosas tebras”.

Ás veces existe a falsa crenza de que a razón se dedica ás cousas que vemos e tocamos, que podemos medir, experimentar… e que a fe se encarga das cousas ocultas, e que se move, por tanto, na incerteza e na escuridade.

Pero a verdade é outra. A fe é a que, precisamente, ilumina as escuridades da nosa vida, e que, por certo, son moitas. A fe é unha luz e, para os cristiáns, fai referencia a Cristo, o Sol que nace do alto, que ilumina dunha forma definitiva os pasos das persoas, para saír do pecado e da escuridade do sepulcro á que nos leva a morte.

Sobre a relación entre fe e razón volverá tratar máis adiante a primeira encíclica do papa Francisco.

A Palabra de Deus desafíanos, e nunca mellor dito, a ter fe en que o Señor escoita sempre as oracións dos seus fillos. Así o lembrabamos no domingo XIX do Tempo Ordinario.

Miguel Ángel Álvarez

A fe non a temos como unha posesión, como unha propiedade, como algo estático. A fe tennos ela a nós: dános unha maneira de ser, de actuar, de sufrir, de amar e de esperar. É un don de Deus, para a acción: para a realización do proxecto existencial que somos.

A fe é como unha espiral en crecida, como unha semente; se non se coida, morre. Ten un sentido dinámico, e o movemento demóstrase andando. Alguén nos interpela e axúdanos a camiñar e a superar as nosas limitacións. Non ten un sentido estático como os que din que teñen fe, pero que non practican. Son ateos prácticos, pois non teñen trato con Deus, que é a maneira de coñecer de primeira man a unha persoa e de amala. É coma se dixesen: á miña esposa quéroa moitísimo, pero hai tempo que non o trato. Considéranse os únicos artistas de si mesmos, sen Deus.

Ler máis